Het is niet makkelijk. Als je uit het treinstation komt, wil je best begrijpen dat het voor reizigers makkelijk is meteen de bus op het immense voorplein te nemen. Nu is het plein nog best kaal en vreugdeloos. We begrijpen dat er plannen zijn om het plein her in te richten. Een goede zaak.

We hopen dat het niet bij het stationsplein blijft maar dat de herinrichting zich doortrekt naar het winkelcentrum van Lelystad en erachter. Wij ervaren het wandelen om bij ons startdoel, Woonzorgcentrum De Hoven van zorgorganisatie Coloriet, net buiten het centrum achter het opgeheven Flevoziekenhuis te komen. De route is echt voor verbetering vatbaar, bijvoorbeeld door er met streetart, beeldende kunst, kleine bloemperkjes, minibiebjes etcetera belevingswaarde aan toe te voegen en mensen een leuk ommetje te bieden.

Ir. Lely troont hoog boven het winkelcentrum uit, maar welke blik hij het verwaardigt, laat zich niet ontdekken. We treffen in het winkelcentrum een kleine konditorei waar we heerlijke koffie met zelfgebakken taart kunnen nuttigen.

Op weg naar De Hoven

Twee zorgvisites hebben we indertijd in Lelystad afgelegd, namelijk aan Hanzeborg waar we vooral van het leuke zwembad onder de indruk waren en aan De Hoven. Negen jaar na onze zorgvisite nemen we dus De Hoven als startpunt. Niet om het woonzorgcentrum/verpleeghuis onder de loep te nemen, maar om de buurt te beschouwen op leeftijd-vriendelijkheid, op hoe de buurt bijdraagt aan het voorkomen en/of uitstellen van zorg, hoe de buurt scoort op onze thuis-voelen-schaal. Overigens herinneren we ons goed hoe sportief de toenmalige directie van De Hoven/Coloriet reageerde op de Zorgvisite-resultaten. We hebben zelfs nadien met medewerkers en naasten een thuis-voelen-agenda voor de Hoven opgesteld.

Het wandelingetje naar De Hoven vanaf het oude winkelcentrum vraagt wel wat van de minder mobiele medemens als je over de voetgangersbrug van de vaart (waaraan fraaie gevarieerde nieuwbouw met nog lege winkelplinten) naar de ‘overkant’ moet zien te komen. Als je de trap niet kunt nemen omdat je wielafhankelijk bent, kun je er via een lange hellingbaan langszij komen. Wat ons opvalt tijdens deze hele Zorg voor de buurtvisite is dat er heel weinig wegwijzerbordjes zijn. De enkele die we zien, zijn heel globaal en geven bijvoorbeeld niet de afstand in meters en/of tijd aan of wat er is. TIP

Veel mensen zullen gebruik maken van de zorgvoorzieningen die wel nog functioneren op het oude ziekenhuisterrein. Het zijn losstaande gebouwen die (ook al zijn ze door binnengangen met elkaar verbonden) wel vragen om een visie om de tussenruimten tussen de gebouwen te verbinden. En de ontmoeting te faciliteren door er kleinschalig groen en plantsoentjes met bijvoorbeeld ergens een kioskje of terrasje van te maken, door de voornamelijk witte gebouwen wat kleur op de wangen te geven door ze van muurschilderingen te voorzien waardoor de medemens wat opfleurt. Voeg dus ook hier wat kleine belevingselementen toe. TIP. Wel komen we als geluksmomentje onderweg, een insectenhotel met tekst en uitleg tegen. Dit soort zaken behoeft het gebied veel meer.

                                  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Voor De Hoven

Aan de buitenentree is nog niets veranderd ten opzichte van 2014. De Hoven blijft zijn best doen met de twee bloempotten en een sandwichbord, maar zij zijn geen tegenwicht tegen de onderhoudsarme gemeentestruiken, de zielloze bankjes en het parkeerterrein.

We zien ook nog geen open deuren vanuit het restaurant naar de straat om laagdrempelig ook letterlijk de deur naar de buurt open te zetten. TIP. Er kan echt veel worden toegevoegd dat ontmoeting en iets van beleving oproept of een glimlach doet verschijnen. We komen hierop later terug als we de Woonzorgvisie Lelystad Seniorproof beschouwen. We kunnen wel alvast verklappen, dat we blij werden van de woorden (en de illustraties!) van het hoofdstuk 5 Visie op de leefomgeving. Evenwel in de praktijk is het nog niet zo ver. Dat merken we niet alleen voor de ingang van De Hoven maar eigenlijk door het hele gebied dat we afstruinen. De tegel Woonservicewijk ligt er nog steeds, maar welke betekenis heeft het? Wij hebben er tijdens onze wandeltocht geen enkele informatie over gevonden wat het eigenlijk inhoudt. TIP.

Achter De Hoven

We treffen hier een enorme binnentuin of -hof zo u wilt. Naast de tuin van De Hoven zelf, is het een binnentuin van de aangrenzende woningen. Het ziet er goed onderhouden uit.

                       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Maar wie verzint het om precies in het midden een enorme houten doos neer te zetten als scootmobiel garage?

Waarom niet aan de zijkanten waar er alle ruimte voor is. Nu is het een mega sta-in-de-weg om de ontmoeting tussen gezonde en niet gezonde mensen op een natuurlijke wijze te laten ontstaan. Verder zouden wij graag wat meer kleine dingen toegevoegd zien: een minibieb, wat doe dingen, een theekoepeltje, vogelhuisjes om maar wat te noemen. TIP.

We komen er wel achter dat de bushalte vlakbij De Hoven is.

De voetganger is de dupe

We gaan vanuit de binnentuinpoort via een tunnel onder een grote weg door de wijk Tjalk in (tenminste we denken dat de wijk zo heet). We komen er dan achter dat we meteen rechtdoor vanuit de ingang van De Hoven hadden moeten lopen. Daar is het enige zebrapad naar een andere tunnel onder deze weg. Nu doen we de oversteek met gevaar voor eigen leven. De voetganger kan nog veel meer prioriteit krijgen. Dat merken we ook als we de wijk Tjalk en daarbinnen woonservicezone De Buizerd belopen. Stoepen zijn er weinig of houden op de gekste momenten op. We vinden de tunneltjes eng en haveloos. En haast nergens wegwijzers of een uitnodiging tot ommetjes. Amper bankjes. It’s a long way to go….

 

Woonservicezone De Buizerd en de wijk Tjalk

De wimpels waaien ons tegemoet. De Buizerd en Centrada staat erop.

Wat een aangename ervaring is dit gebiedje als we het ‘voor onbevoegden verboden’ bordje  toch maar passeren. Alle potentie van een Engels midsummer murders dorp. Ook dit is volgens een tegel die we ontdekken een woonservicewijk.

Wat dat inhoudt zou erbij vermeld moeten worden. We worden niet uitgenodigd om zoals je in Engeland wel ziet een koffie corner in te gaan, of een winkeltje met zelfgemaakte producten om te  bezoeken, of bij een minibieb een boek te ruilen, of een leuk geïllustreerd overzichtsbord met bv ommetjes die je kunt maken, de dieren die je zou kunnen zien, een jeu de boules baantje. Het leuke paadje achter, langs het water is helaas doodlopend.

                       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Als we ons een weg verder banen zien we nog wel een vissteiger. Zoiets kun je wel beter profileren. De wijk achter De Buizerd leidt ons van eengezinswoningen naar eengezinswoningen, met her en der plantsoentjes waarvan de meesten nu nog onbestemd. De plantsoentjes hebben best wel een enorme potentie om bij te dragen aan sociale duurzaamheid, ontmoeting en beweging en daarmee aan een gezonde fysieke en mentale levensstijl. Een visie erop zou zeer dienstbaar zijn. TIP

Voor we onze weg terug aanvaarden, becommentariëren we nog de paar megastores in schoenendozen stijl. Praktisch voor de bewoners. Hoe kun je dit soort bedrijven ook medeverantwoordelijkheid voor een sociaal duurzame omgeving maken. Wij denken door te beginnen met hen erover in gesprek te gaan. Het is vaak een blinde vlek. TIP

 

Een fly-over wandel-en fietsroute

Het is wel duidelijk dat wij ‘strangers’ in Lelystad zijn. De locals gaan allemaal anders want er is een moderne en hippe wandel- en fietsroute die je bovenover terug richting het centrum voert.

Dat is leuk kijken. We zouden het wel goed vinden als de bewegwijzering beter en aangenamer zou zijn. Wij zouden zeggen, huur de illustrator in van het Woonzorgvisie document (zie verderop) dat we tijdens onze deskresearch aantreffen. TIP

We werpen nog een blik in en om De Leyakkers  waarover we enthousiast schreven in 2014 en we als voorbeeld voor levensloopbestendig wonen en leven zagen. Gelukkig, daar werkt het blijkbaar nog steeds.  

We zeggen tegen elkaar Lelystad moet echt werk ervan maken om de vele openbare ruimtes beter toe te spitsen op het stimuleren van het beste in de mensen. Alles we tot nu toe gezien hebben is zo van ‘het moet’; we missen de menselijke maat en het er zijn van, voor en met de mensen. Maak een netwerk van openbare ruimtes die aantrekkelijk zijn, die een couleur locale’ hebben, een eigen ziel en identiteit’. Het is een actiepunt dat je als een concretisering van dat Hoofdstuk 5 Visie op de leefomgeving uit de Woonzorgvisie kunt zien. TIP

We sluiten onze Zorg voor de buurtvisite weer af voor De Hoven. De hond van een echtpaar springt ons tegemoet. De man van rond de zestig, zittend in een hippe kruising tussen rolstoel en scootmobiel ten gevolge van ernstige rug perikelen door het zware werk, en zijn vrouw zijn niet om een praatje verlegen. Ja hoor als oud Amsterdammers helemaal gesettled in Lelystad. Nu in een  seniorenproof nieuwbouwappartement even verderop. Ja, winkels en leuke dingen om te doen en goede looproutes en veilige stoepen missen ze zeker. De Hoven wordt overladen met complimenten voor de bereikbare zorg, ook al maakt men zich zorgen: ‘Wat als we meer zorg nodig hebben?’

De papieren werkelijkheid

We hebben een deel van Lelystad belopen, blijkbaar administratief met de naam Havendiep (maar wij treffen ook De Hoven, De Buizerd, Tjalk)  waar toch wel rond de 10.000 mensen zullen wonen. Lelystad als geheel heeft rond de 83.000 inwoners. Veel inwoners zijn de zgn. overloop inwoners uit de jaren 70, die zijn nu oud en hun kinderen die worden ook ouder. Daarnaast instroom van mensen met een multiculturele achtergrond. Hoe springt Lelystad hier op in? Eerlijk gezegd, tijdens onze wandeling hebben wij nog geen pro-activiteit of urgentie qua uitvoering geproefd. Terwijl de problemen zullen komen. Als reactie op het concept van deze Zorg voor de buurtvisite krijgen we vanuit het vrijwilligersverband van ouderen te horen dat er wel degelijk aandacht voor is en de plannen deze kant op gaan. We zijn blij dit te horen en geven de TIP maak dat ook naar buiten via aansprekende informatieborden ook buiten kenbaar.

Er is een taskforce Wonen en Zorg met inspiratie voor 2040. Er zijn prestatieafspraken tussen de gemeente Lelystad, woningcorporaties en maatschappelijke organisaties zoals Woon Zorg Nederland en Coloriet. Mooie woorden lezen we weer: woonzorgvormen met divers aanbod, woonvormen en voorzieningen die dit ondersteunen, balans vinden tussen de dragers en de vragers, samenwerking met bovenal de mensen zelf. Er is een werkgroep Lelystad seniorproof. Mooi. De samenstelling treffen we niet in het rapport aan.

We zoeken op het internet naar actieve bewonersorganisaties in Lelystad. Wij vinden Bewonersorganisatie 110-morgen als Vrijwilligerscentrale  Welzijn Lelystad met een vestigingsadres in Rotterdam. We vinden Wiijkaanspreekpunten van Warande, klikken we erop dan komen we bij 1 wijkagent en de bewonersconsulent.

We bekijken de Woonzorgvisie Seniorenproof Lelystad. We lezen met plezier  Hoofdstuk 5 Visie op de leefomgeving en daarin de passages over wat verstaan we onder een levensloopgeschikte wijk. Zoals: de openbare ruimte is voor iedereen, een mix van alle leeftijdsgroepen, (brede) wandelwegen met voldoende straatmeubilair, voorzieningen (mantelzorgers, supermarkt, huisarts, apotheek, ov-haltes) binnen de rollatorradius van 500 meter.

Seniorenzones gaan er komen met partners als gemeente, Centrada, Woon Zorg Flevoland, Coloriet, Osol, zorgaanbieders, bewoners, ondernemers, welzijn Lelystad. En over de uitstraling en inrichting van de openbare ruimte staat er dat het meer is dan  bankjes, en van de vrolijke illustraties wordt je helemaal blij.

Woorden zijn geduldig, de praktijk kan geen tijd meer verliezen om aan de slag te gaan. Wij gunnen Lelystad dat er een nieuwe Ingenieur Lely opstaat die daadkrachtig de goede uitvoering ter hand neemt. Deze zorg voor de buurtvisite geeft daar verdere TIPS voor. Het magazine Thuis Voelen in de buurt. Zelf aan de slag, kunt u ook downloaden.

 

Copyright stichting Thuis Voelen

De Zorg voor de buurtvisites zijn een samenwerking tussen de stichting Thuis Voelen, ZorgSaamWonen en het Jo Visserfonds.

Deze Zorg voor de buurtvisite is op 14 december afgelegd door:

Hetti Willemse hettiwillemse@publicarea.nl

Ad van Elzakker advanelzakker@publicarea.nl

 

De zorg voor de buurtvisite is vooraf toegezonden aan:

Wethouder Dennis Grimbergen secretariaatgrimbergen@lelystad.nl

Wethouder Rinze Broekema secretariaatbroekema@lelystad.nl

Centrada wonen@centrada.nl

Woon Zorg Flevoland info@woonzorgflevoland.nl

Coloriet info@coloriet.nl

Osol voorzitterosol@gmail.com

Welzijn Lelystad klantenservice@welzijnlelystad.nl

Werkgroep WMO p/a secretariaatr@clientenraadsociaaldomein.nl