We bezoeken drie buurten binnen de Eindhovense wijk Begijnenbroek (Oude Gracht-West en -Oost en Eckartdal) en de wijk Kloostervelden bij Sterksel.
Zorg voor de buurtvisite: Eindhoven/Sterksel
Contrasten
Kloostervelden in Sterksel gun je iedereen
Het immer energieke kennisplatform ZorgSaamWonen heeft voor haar partners, waar de stichting Thuis Voelen er één van is, een excursie georganiseerd naar de wijk Kloostervelden in Sterksel, een dorp op ongeveer 20 minuten rijden van Eindhoven. We zien met eigen ogen dat het werkelijk een inclusieve wijk is, waar zo’n 500 mensen wonen met een diversiteit van huur-, koop-, en zorgwoningen. Met elkaar wonen mensen met zware epilepsie en slaapproblemen samen met de bewoners van de gerealiseerde woningen. We horen dat ook familieleden van epilepsie-cliënten een woning hebben gekocht om zo nabij te kunnen zijn. Brasserie, kunstgalerie, moestuinen, beleeftuin, bloementuin, kunst- en wandelroutes, speeltuin, boerderij, ateliers, hondenlosloopbos, buurtcoach en wat dies meer zij, het is er allemaal. Epilepsie-organisatie Kempenhaeghe heeft op een visionaire en proactieve manier in de praktijk gebracht waar onze stichting Thuis Voelen sinds jaar en dag voor staat: dat mensen die, welke zorgvraag dan ook hebben, onderdeel kunnen blijven zijn van buurt, wijk, dorp en samenleving, er een leven kunnen leiden dat bij hen past, benodigde zorg daaraan dienstverlenend maken en zo een natuurlijke wederkerigheid realiseren. De sleutel tot dit succes ligt bij de visie vanuit de organisatie en het leiding geven aan de uitvoering.
Welnu, die leiding had Kempenhaeghe onder andere in de persoon van sociaal planologe Hilke Huysinga, die een geweldige inleiding gaf, voorafgaand aan de excursie. Hilke verzorgde in een duaal projectleiderschap de kant van de sociale planologie. Dat wil zeggen, zij zag en benutte kansen voor verbinding en positieve gezondheid. We kunnen nu met een heel verhaal de loftrompet uiten over Kloostervelden, maar de link naar de Kloostervelden website en het artikel dat ZorgSaamWonen zelf over het bezoek heeft geschreven, volstaan menen we. Hierbij wel de link naar het artikel.
We verzuchten: Zie je wel, het kan gewoon en elke zorgorganisatie zou het gekund kunnen hebben. Eigenlijk verzuchtten Jeannette Spiering, de manager van Hogeweyk (een dorp binnen de gemeente Weesp voor ruim 140 mensen met dementie) en naaste hand Eloy van Hall dat al in 2010 toen we hen interviewden voor het boek Thuis Zijn, link.
Maar wat is dan het geheim van de smid?
Daar willen we wel even bij stil staan. Wij halen er vier kernpunten uit:
- Kempenhaeghe heeft ervoor gekozen de financiële waarde van hun terrein en vastgoed terug te sluizen en te borgen voor hun toekomstige sociale bedoeling en opgave. Op het voormalige kloosterterrein zijn koopwoningen neergezet en de opbrengsten zijn en worden nog steeds gebruikt en zijn ook veilig gesteld voor de sociale- en zorgdoelstelling; ook voor de lange termijn. Overigens waren ook sociale huurwoningen beoogd, maar deze zijn niet gerealiseerd indertijd vanwege de financiële crisis.
- Er is samengewerkt met een projectontwikkelaar die het begrijpt.
- Er wordt door de zorgorganisatie een projectleider aangesteld met een meervoudige, sociale en out of the box achtergrond, die de sociale, fysieke en economische disciplines in de genen heeft; namelijk die van de sociale geografie en sociale planologie. We hebben er zelf - we schrijven dit met een knipoog - alle ervaring mee.
- Er is consequent gezocht naar de wederkerigheid, naar het geheel groter dan de som der delen, naar win-win-situaties en gehandeld vanuit empathie en begrip voor de ander. Zo heeft Kloostervelden zelf bewust geen winkel; de boodschappen worden gedaan in Sterksel dat 300 meter verderop ligt. Zo houd je de voorzieningen in Sterksel zelf ook overeind.
Even buurten: Woonpark Eckartdal
Het verrassende van onze Zorg voor de buurtvisites is dat we niet van te voren weten waar we tegenaan lopen; of in dit geval tegenaan rijden. Op onze weg van Sterksel naar Eindhoven rijden we tegen Woonpark Eckartdal aan. Een centrum van Lunet, in de Eindhovense wijk Begijnenbroek. Hier wonen 300 verstandelijk gehandicapten. Oog voor elkaar is hier het motto. En dat geloven we ook wel, gelet op het feit dat op borden wordt aangegeven dat er bijvoorbeeld een midgetgolf, een herberg en een boerderij is.
We ontwaren zelfs een kasteel en een koetshuis. Maar mogen we het terrein wel op? Met enig bezwaard gemoed maken we er toch een klein ommetje. Als we later de pagina van Eckartdal op de website van Lunet bekijken, zien we dat Lunet juist aangeeft dat het openbaar terrein is, en dat wandelaars en fietsers er graag geziene gasten zijn, waarvoor De Herberg open staat. Toch denken we dat een frisse blik nog goede diensten kan bieden om Eckartdal nog meer een gewone buurt binnen de wijk te kunnen laten zijn, zoals wij Kloostervelden juist hebben ervaren. TIP
En dan door naar de buurten Oude Gracht-West en Oude Gracht-Oost met woonzorgcentrum Peppelrode
Peppelrode
Jong en oud
Het Maxima Medisch Centrum rijst - haar ruimte claimend - voor de wijk uit. Woonzorgcentrum Peppelrode van de Vitaliszorggroep ligt erachter. We herinneren ons Peppelrode nog goed, ook al is het 10 jaar geleden dat de dames THe daar een zorgvisite aflegden. We waren over Peppelrode zelf indertijd goed te spreken. En nog steeds is deze kwaliteit binnenshuis aan alle kanten aanwezig. Dat doet ons plezier. Ook de enorme tuin met mooi aangelegd groen, wandelpaden en een theehuis is nog steeds aangenaam.
Leuk voor ouderen en voor kleine kinderen als er een speelplaatsje zou zijn
Evenwel -zo merken we op na afloop van onze fikse wandeling door de beide Oude Gracht-buurten - verbetering is mogelijk door deze enorme Peppelrode tuin semi-openbaar te maken en zo de buurt natuurlijk te verbinden en toegang te geven. TIP
En, denken we, gelet op de dunheid aan kinderspeelplaatsjes in de wijk, creëer dat er dan ook gelijk. TIP Immers, leuk voor de kleine (achter- klein)kinderen zelf, en ook om ze te zien schommelen. Helemaal mooi zou het zijn als er een crèche aan Peppelrode gekoppeld zou zijn. TIP
Hetzelfde geldt eigenlijk voor de toegangsweg en voorkant van Peppelrode. Daar is niet zoveel aan te beleven op een klein Klaas Gubbels kunstwerk na.
Juist de Vitalis zorggroep, die zich rond 2014 al profileerde met kunst en cultuur én de jaarlijkse Dutch Design Week in de nabijheid, heeft vast connecties om hier een schwung aan te geven. TIP
Wonen en wonen
Over de twee Oude Gracht-buurten kunnen we eigenlijk kort zijn. Daar is een hele wereld te winnen. Het zijn nu huizen, huizen en nog eens huizen. Vooral eengezinswoningen. Een aantal etageflats is weliswaar duidelijk gerenoveerd en van een lift voorzien. Maar het blijven stuk voor stuk woonflats. Op een klein winkelstrookje na, treffen we in de uitgestrekte wijk amper voorzieningen aan. Ja, ergens de bekende semi-medische zaken als mondzorg, apotheek en fysiotherapie, maar ook die zijn naar binnen gericht.
We treffen zegge en schrijve één speelplaatsje aan
Het wijkcentrum Aan de Meet ligt zeer excentrisch. De handboogclub is niet gediend van onze nieuwsgierigheid. Wij bespeuren geen aandacht voor iets dat een ziel of een identiteit aan de buurten kan geven; dan wel, hoe de omgeving, de inrichting van de openbare ruimte mensen kan verleiden tot ontmoeting, tot een wandeling maken, tot beleving en verbazing. De fraaie waterloop met groen heeft er nota bene alle potentie voor, door er zaken aan toe te voegen als een kiosk, gecombineerd met mini bieb en buurtcentrum, een vissteiger, her en der wat buitenkunst of sport- en spelattributen. Ook wat streetart her en der zou de wijk wat kleur op de wangen geven; alle elektriciteitshuisjes smachten er volgens ons naar. TIP
Oog hebben voor een uitnodigende, sociale omgeving
Sceptici zullen zeggen, wat levert dat op, - al het onderzoek negerend dat al sinds jaar en dag uitwijst dat je met een prettige, uitnodigende en sociale woonomgeving langer fysiek en mentaal gezond blijft. Hier volstaat het te verwijzen naar de Raad voor de Zorg en Samenleving; niet voor niets zitten zorg en samenleving in de naamgeving. Samenleven, het elkaar ontmoeten, doe je vooral in de publieke, openbare ruimte. Dan is oog daarvoor hebben in je beleid en ernaar handelen, nog slechts een laagdrempelige voorwaarde. TIP
Wij denken dat Eindhoven daar nog meters op kan maken in ieder geval in deze buurten. Tijdens onze deskresearch vinden wij er geen resultaten op. Woningbouwregisseur Hannah Bakker meldt in juni 2023 op LinkedIn enthousiast dat de Eindhovense Raad de woonzorgvisie heeft vastgesteld. Wij krijgen geen resultaat als we die op de website van de gemeente Eindhoven willen opzoeken. Ook op andere manieren vangen we bot. Hopelijk ligt het aan ons…
Deze Zorg voor de buurtvisite is afgelegd op 1 maart 2024 door: Ad van Elzakker advanelzakker@publicarea.nl Ook te volgen op LinkedIn @advanelzakker en Hetti Willemse hettiwillemse@publicarea.nl Ook te volgen op LinkedIn @hettiwillemse
Deze Zorg voor de buurtvisite is verzonden aan:
Kempenhaeghe, contactformulier
Hilke Huysinga hilke.huysinga@holland-id.com
Peppelrode, Vitalisgroep info@vitalisgroep.nl
Lunet, info@lunet.nl
Stichting Aan de Meet voorzitter@aandemeet.com
College B&W Eindhoven, contactformulier
Gebiedscoördinator Erica Overink, e.overink@eindhoven.nl
Woningbouwregisseur Hannah Bakker, h.bakker@eindhoven.nl
Benieuwd naar meer? Bekijk alle Zorg voor de buurtvisites. Wil jij gebruikmaken van de expertise van Stichting Thuis Voelen of hen uitnodigen voor een visite? Dat kan! Bekijk voor meer informatie de flyer Zorg voor de buurtvisites.
Reactie toevoegen