Beter gezond in de wijk
Dit keer is de wijk ons doel. Hoe staat het er in de wijk voor? Hoe sociaal duurzaam ervaren wij die? Hoe preventief is de wijk op het uitstellen cq het voorkomen van afhankelijkheid en zorg als je ouder wordt? Zorg voor de buurt visiteur Ad van Elzakker is helemaal benieuwd. In zijn jonge jaren was hij beleidsmedewerker Zorg bij de gemeente Den Haag en projectleider van het ambitieuze programma “Beter Gezond”. In die tijd werd voorzien dat de gemeente, met name de grote steden een regie-rol zouden krijgen in de gezondheidszorg. In Beter Gezond werd dit op tal van manieren uitgewerkt, waarbij het niet alleen ging over de zorg sec, maar juist ook over preventie en de leefomgeving. Ook toen was al bekend dat in de ene wijk de bewoners gemiddeld vijf jaar langer leefden dan in de andere wijk. Gerichte wijkaanpak was en is dus vereist.
Het Wateringse Veld is een nieuwbouw wijk met een relatief jonge bevolking. Tijdens onze deskresearch lezen we op de site van Wonen in Den Haag dat het een van de grootste uitbreidingswijken, ook wel Vinexwijken genoemd, van Nederland is. In 2005 was Wateringse Veld de winnaar van de WoonAward. Het Wateringse Veld is een wijk behorend tot de gemeente Den Haag en gelegen annex aan Rijswijk en aan het kastuinbouwgebied van het Westland. De stedenbouwkundigen en architecten hebben in ontwerp en bouw wellicht op deze gebieden willen voort borduren. Maar is het een recept voor een sociaal toekomstbestendige wijk?
Is de Vinexwijk klaar voor een zorgbestendige toekomst?
Door de wijk rijdend om een parkeerplek te vinden zien we het eigenlijk meteen: het Wateringse Veld is groots opgezet en een walhalla van individueel wonen in gebouwen met de maten kleine en grotere schoendoos en in de kleuren wit en bruin.
De stedenbouwkundige opzet is ook die van een Vinexwijk: ruim, individualistisch, functionalistisch opgezet en (sociaal) geordend. Zoals we in eerdere Zorg voor de buurtvisites uiteenzetten, ook jongere mensen worden oud en gaan een mate van zorg nodig hebben. Nu preventief daarop in en met de wijk op inspelen kan de problemen later verkleinen.
We zetten de auto in de parkeergarage van winkelcentrum Hoge Veld.
Het winkelcentrum zal voor de dagelijkse boodschappen voldoen, maar oh oh, eerlijk gezegd hebben wij zelden zo’n naar binnengericht klein winkelcentrum gezien. De zoektocht naar een plek om warm te worden met een kop koffie in het winkelcentrum zelf, slaagt in eerste instantie niet. We zoeken ons heil bij de bibliotheek op de hoek ook omdat de blazen op knappen staan. Bibliotheken zijn op veel plekken omgetoverd tot toegankelijke ontmoetingsplekken met een koffiecorner. Misschien deden we de expeditie te snel als koffiejunken, we vonden er niks en niemand deed ook enige moeite om belangstelling richting ons te tonen. Daarom een tweede poging in het winkelcentrum om ons toch tot de bakker te wenden voor de broodnodige cafeïne. We werden er alleraardigst bediend aan het enige tafeltje dat ze aan de binnenstraat hebben en beloond met een heerlijke koffie en gebak dat het predicaat Hofleverancier zeker verdient.
Bibliotheek als kloppend hart
Opgewarmd de ijskou in en een tweede inspectie van de bibliotheek. Hé kijk, toch iets van een koffiezitje. We speuren ook het folderrek af, maar veel treffen we er niet aan. We hopen maar dat er al initiatieven zijn om de bibliotheek het kloppend hart te gaan maken. De plek is goed, pontificaal aan de hoofdas en een levendige school met groot speelplein er achter verbonden.
We lopen expres het schoolplein over om Woonzorgcentrum Hoge Veld eens van die kant te benaderen. De vorige keer hebben we helemaal de achterliggende seniorenwoningen gemist die aan een groot hof met een green zijn gesitueerd. Wat een fijne manier van wonen met de ingangen en galerij balkons allemaal naar elkaar toe zodat je makkelijk een contactmomentje hebt. En wat goed dat er een semi-publiek breed pad op maainiveau is met banken die je privacy met je buren gunnen én de open blik naar buiten. TIP
Kansen voor aansluiting Woonzorgcentrum en buurt
Hoe zit het dan met de aansluiting naar het Woonzorgcentrum? We zien wel een kinderdagverblijf dat op dit hof aansluit. Maar geen connectie naar het Woonzorgcentrum. We hopen met onze neus te hebben gekeken, want juist deze constructie zou zo mooi zijn voor het vergroten van binnen en buiten van het woonzorgcentrum en de belevingswereld van kwetsbare en vitale(re) ouderen kunnen vergroten. TIP
We gaan via de kale sluis het woonzorgcentrum in. De ontvangst- en centrale ruimte wordt blijkbaar verbouwd. Hopelijk wordt de toegangsluis meegenomen. Je meteen bij de eerste drempel thuis en welkom voelen, is oh zo belangrijk. Wie weet worden bij de verbouwing de tips ter harte genomen die we met onze zorgvisite uit 2015 gaven. Helaas zien we nog wel een uitvloeisel van een gehospitaliseerde omgeving, zoals dit kale bed direct in het zicht. Het bed zal wel weg gaan, maar toch, zelf zet je een kaal bed niet zo in het oog.
We schieten de hal nog even verder in en zien een druk bezochte ontmoetingsruimte annex restaurant met de gordijnen open! Nu nog openslaande deuren naar de Laan van Wateringse Veld zodat daaraan een terrasje is.
We worden gesterkt in onze observatie dat er een kans is qua aansluiting met het hof waaraan de seniorenwoningen liggen. De woonzorgbewoners moeten het met -een door muren zonder enig zicht op iets waar wat te beleven of te zien valt- en afgesloten binnentuinachtige ruimte doen. We geven de TIP om out of the box te kijken of je hier niet wat aan kan doen.
Tips voor de sociale identiteit van Wateringse Veld
Laan van Wateringse Veld laan is van immense proporties.
Eigenlijk maakt de laan geen enkel contact met de omgeving. Hij ligt daar. De puien zijn gesloten. Het winkelcentrum heeft haar bevoorrading aan deze laanzijde. Wij vermoeden dat de waterpartij ook een functie als waterberging heeft. Natuurlijk nodig, maar dan nog kun je van 1 plus 1 3 maken, door het water menselijk en functioneel te verbinden. Waarom niet meer waterplanten, een fontein, eendenbruggetjes, vissteigertjes, een paal met een ooievaarsnest, het voetpad aan het water voorzien van gezellige zitjes, her en der een overkapping, wat bankjes a la een klein openlucht theater, wat kunst in het water en op de ‘wal’, een kiosk (waar Den Haag patent op heeft). Kortom, stel het ook ten dienste van mens en dier. TIP
Over kiosken en het ooievaartje
En nu we toch de kwaliteiten van hofstad Den Haag aan ons voorbij laten gaan, denken we, naast de kiosken, waarom niet een soort rode draad cq identiteit aan het Wateringse Veld geven door het symbool van Den Haag, nl. de ooievaar steeds subtiel te laten terugkomen door de wijk? De ooievaar staat niet alleen in het wapen van Den Haag, maar het ooievaartje is ook de stadspas voor de mensen met een kleinere beurs. TIP
De hofstructuur biedt sociale ontmoeting kansen
Over de rest van de zorg voor de buurtvisite kunnen we kort zijn. Kijk we zien best de verschillen tussen de huizen die onder het sociale huisvestingsregime zijn gebouwd en daarbuiten.
Toch geldt voor beide hetzelfde: het zijn huizen en verder is er niks binnen de, ook verder doorgezette ruime hof structuur. Omdat er al een goed voorbeeld van een hof is achter het Woonzorgcentrum, zoals we hiervoor beschreven, zouden we graag zien dat alle andere hoven die we tegen kwamen ook op hun sociale kwaliteit samen met de omwonenden worden beschouwd en aangevuld. TIP
Toon wat je in je wijk hebt
We lezen later verder op de site van Wonen in Den Haag dat de Laan van Wateringse Veld de centrale as is en daaromheen als op een soort eilanden en om speelterreinen er buurten zijn gemaakt. De wijk wordt beschreven als een groene woonwijk, dichtbij strand, duinen, zee en recreatiegebieden. Stadsboerderij Op den Dijk, een piratenspeeltuin, fietsroutes naar Midden Delfland met zijn groen, kassen en gezellige (!) dorpjes. Waarom zijn wij daar allemaal niet op gestuit tijdens ons best ferme wandeling?
Aansprekende bewegwijzering met afstanden erbij en leuke, beeldende overzichtsplattegronden zoals in de natuurgebieden zijn kleine toevoegingen die wijk- en buurtgevoel oproepen. TIP
En ‘oh ja, dat kunnen we ook bezoeken’-gedachten oproepen en zo mensen natuurlijk in beweging en tot ontmoeting te brengen. En om je erop te attenderen mensen elkaar laten ontmoeten. Als mensen zien dat er compassie is voor de ruimte die ze met elkaar delen, gaan ze zich er ook minder anoniem in bewegen. Het zijn de kosten niet ten opzichte van heel veel andere zaken en ten opzichte van de steeds terugkerende personeelskosten van elke individuele hulpvraag, nog los van de personeelstekorten die alleen maar groter zullen worden door het individuele wonen.
Onze oproep is dan ook: kom met een concreet plan voor de sociale duurzaamheid van het Wateringse Veld; streetart, mini- biebs (ook goed voor de leesbevordering), belevingsvol en eetbaar klein groen, ommetjes, bewegwijzering, beeldende kunst, vogelhuisjes, insectenhotels, aankleding van de vuilcontainers, ooievaarspalen, poëzie routes, vissteigers etc etc.
Samen is alles leuker lezen we in de folder Haags Ontmoeten, opgezet als onderdeel van Den Haag Seniorvriendelijke Stad en het Actieprogramma Informele Zorg. www.haagsontmoeten.nl
En er is voor Den Haag een cliëntenraad sociaal domein www.clientenraaddenhaag.nl
We treffen ook nog een folder van het Buurt Interventie Team, een zelfstandige werkgroep van het Bewonersplatform Wateringse Veld, voor een leefbare en veilige wijk om via een whats app groep inbraak en criminaliteit tegen te gaan en begrijpen eruit dat er een bewonersplatform Wateringse Veld is met een locatie aan de Laan van Wateringse Veld. www.buurtinterventieteam.nl
Alles is dus in huis om er iets moois uit geboren te laten worden. We kunnen niet wachten totdat de ooievaar aanvliegt met het pakketje op een mooie toekomst van Wateringse Veld.
Zorg voor de buurtvisite afgelegd op 16 januari 2024 door:
Hetti Willemse hettiwillemse@publicarea.nl
Ad van Elzakker advanelzakker@publicarea.nl
Deze zorg voor de Buurtvisite is gezonden naar:
Wethouder Martijn Balster martijn.balster@denhaag.nl
Stadsdeeldirecteur Escamp@denhaag.nl
WZH hogeveld@wzh.nl
Woonzorg nederland info@woonzorgnederland.nl
Matthijs.vanmuijen@denhaag.nl
Wat een hartverwarmend verslag van twee sociaal geografen! Het kan met weinig middelen maar met een beetje visie en bevlogenheid toch ook zoveel anders (en beter)? Volgens mij wil de gemeente Den Haag van alles op het gebied van woonzorgvisie, dus ik zou zeggen kom maar op!
Ingediend door Danielle Swart op wo, 28/02/2024 - 13:48
Reactie toevoegen