“We hebben elkaar hard nodig om technologieën te ontwikkelen die ons helpen om dichter bij elkaar te komen en te blijven. Kijk naar de slimme technologie waarmee zorgorganisaties hun zorg efficiënter of anders verlenen. Zo ontstaat er tijd voor echt contact en oprechte belangstelling voor wat ziek zijn betekent voor de zorgvrager en zijn of haar omgeving. Het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) gaat uit van drie speerpunten: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. Het laatste speerpunt, aangejaagd door de overheid met stimuleringsregelingen en via bijvoorbeeld de Slimme Zorg Estafette, maakt een enorme versnelling en groei door. Noodzakelijk, want het is niet meer de vraag of digitaal mag, maar eerder dat digitaal moet. Met daar achteraan direct de kanttekening dat we wel goed voor ogen moeten houden met welk doel we technologie inzetten. Niet ter vervanging van het menselijk contact, maar het moet juist tijd creëren om meer contact te hebben.

Bij de bedoeling blijven

Groei is iets magisch. Aangejaagd door de grote maatschappelijke opgaven gaat de markt, met de beste bedoelingen overigens, aan de slag om oplossingen te bieden. En wil deze zo snel mogelijk naar de consument brengen. We hebben onze blik daarbij op de toekomst gericht. Maar hebben onvoldoende zicht op, of oog voor, het effect van nieuwe producten op de eindgebruikers en of de producten ook daadwerkelijk het doel dienen waarvoor ze zijn ontwikkeld. Zo zijn, bijvoorbeeld voor de zorgzame samenleving, technologieën belangrijk die het samenzijn en de onderlinge communicatie verbeteren. Innovaties moeten ten dienste van de mens zijn en niet in plaats van de mens. Een avatar of chatbot in de woning die ouderen met dementie aandacht geeft en hun hulpvragen beantwoordt, is wat mij betreft een verkeerde ontwikkeling. Natuurlijk, het is een slimme innovatie passend bij dit tijdperk van internet of things, augmented reality, artificial intelligence, smart homes enzovoorts. De inzet van een avatar bespaart tijd, de telefoon van de zorgmedewerker gaat minder snel rinkelen, maar we drijven zo wel weg van de bedoeling. We vergeten de mens achter de zorgvraag. Terwijl juist de beweging gemaakt moet worden van zorgen naar leven, met meer aandacht voor de mens. Technologie zou zich moeten richten op het vrijspelen van tijd, zodat zorgmedewerkers kunnen doen waar zij goed in zijn; liefdevolle zorg verlenen, in contact zijn met hun cliënten. Ouderen verdienen deze aandacht ook. Als je echt een zorgzame samenleving wilt creëren dan zul je, zoals ik in mijn eerste blog al aangaf, de democratisering van technologie moeten omarmen. Oftewel samen met experts, gebruikers en bewoners ontdekken welke technologie past bij de vraag. Begrippen als gemak, communicatie, toegankelijkheid en aandacht zijn dan leidend, niet de technologie.

Simpel en intuïtief

Het is aan de markt om de stappen te maken die leiden naar een bruikbare oplossing. En dat is best lastig. Nieuwe producten (met achterliggende technologie) hebben vaak een oorsprong in de industrie, zijn daardoor complexer dan nodig en niet zomaar geschikt voor de consumentenmarkt. Innovaties voor bijvoorbeeld veiligheid en comfort worden opzichzelfstaand aangeboden. De markt legt de verantwoordelijkheid voor de programmering van en verbinding tussen producten bij de consument neer. Ik zie dat niet als innovatie. Comelit introduceert nieuwe technologieën, maar neemt de verantwoordelijkheid om de inzet voor de consument simpel en intuïtief te houden. Ons motto is: ‘With you. Always’ oftewel; altijd bij en naast de klant staan. In dienst van de mensen, met passie voor technologie. Eén van onze productlijnen is deurintercom. De techniek gaat over het veilig en op een comfortabele manier binnenlaten van gasten. Maar onze missie is: bijdragen aan een betere kwaliteit van leven, in verbinding zijn, gezien en gehoord worden. Thema’s die steeds belangrijker worden voor oudere mensen wanneer hun mobiliteit afneemt. Onze producten hebben een duidelijk doel, en als we systemen integreren, behouden ze hun functies in ons aanbod. Nieuwe oplossingen die gericht zijn op maximale eenvoud en functionaliteit om zo bij te kunnen dragen aan een betere levenskwaliteit.

Grote doelen behalen in kleine stapjes

We horen wel eens dat onze innovaties ‘slechts’ kleine aanpassingen zijn en dat is precies wat Comelit wil. Wij zijn één van de vele ondernemers in de technologische wereld. In ons geval dus met de focus op toegangscontrole en veiligheid. Wij geloven in incremental growth, oftewel grote doelen in kleine stapjes halen. Omdat we denken dat je zo, in samenwerking met anderen, juist grote doelen bereikt. Ter illustratie: de maatschappelijke opgave om het gebruik van fossiele brandstoffen terug te dringen. De overheid besluit dat huiseigenaren hun woningen moeten loskoppelen van het gasnetwerk. Zonnepalen en warmtepompen, al dan niet hybride, zijn dan het antwoord. Maar iedereen verplichten om van het gas los te gaan, zorgt voor problemen op het elektriciteitsnetwerk. De infrastructuur is niet klaar voor grootschalig terugleveren van stroom afkomstig van de zonnepanelen. Accu’s om stroom tijdelijk op te slaan bieden uitkomst, maar zijn milieuonvriendelijk en hebben een beperkte capaciteit. Kortom, we gaan van de ene uitdaging naar de volgende uitdaging. Mijn stelling is: maak kleine stapjes om het grote doel te behalen. Kijk naar grote daken en vrije plekken om grootschalig zonnepanelen neer te leggen in plaats van al die particuliere woningdaken. Stel dat alleen bedrijven en grootverbruikers gebruik moeten maken van alternatieve energiebronnen en de bijpassende infrastructuur. Zij hebben immers een groot belang om hun energievoorziening op orde én betaalbaar te houden. Door te investeren in het duurzamer maken van hun energiehuishouding, zetten we als samenleving stappen in het behalen van het grote doel om te komen tot een gezondere planeet. En het zou helemaal mooi zijn als we een deel van de ‘besparingswinst’ kunnen omzetten naar een investeringsbudget voor consumenten om hun woning bijvoorbeeld te isoleren.

De twee kanten van democratisering van technologie

We gaan weer terug naar het pleidooi uit mijn eerste blog over het democratiseren van technologie. Ik roep daarin gebouweigenaren op om bewoners ruimte én een stem te geven in het keuzeproces van de inrichting van de leefomgeving met technologische toepassingen. Ik voeg nu een tweede dimensie toe aan mijn oproep. Namelijk dat we ervoor moeten zorgen dat de technologische producten die we ontwikkelen en aanbieden aan gebruikers, ook echt geschikt zijn voor iedereen. Producten die duurzaam zijn, én met een gezonde blik op de toekomst, bijdragen aan de grote maatschappelijke opgaves waarvoor we als samenleving staan. Die de mens ondersteunt bij het behouden van de levenskwaliteit in een kwetsbare fase. En laten we het vooral samen doen…, maar wel in kleine stapjes. Dan komen we verder, daar geloof ik echt in!