Monique: “De gemeente Amstelveen heeft recent het uitvoeringsprogramma vastgesteld bij de ‘Woonzorgvisie Ouderen 2022-2040’. In de visie zijn vijf hoofdlijnen geformuleerd. Het uitvoeringsprogramma vertaalt deze in doelen met acties en verantwoordelijkheden.” De gemeente geeft in het uitvoeringsprogramma niet alleen aan wat men wíl gaan doen, maar ook wat er binnen de gemeente al gebeurt. “Waar de woonzorgvisie nog erg vanuit de gemeente is uitgedacht en opgesteld, hebben we het uitvoeringsprogramma juist met een brede vertegenwoordiging vanuit wonen, welzijn en zorgpartners geschreven. Ook inwoners zijn erbij betrokken. We zijn heel trots op deze brede samenwerking en de betrokkenheid van onze lokale partners!” De gezamenlijke verantwoordelijkheid is in 2024 in een convenant tussen partijen vastgelegd.

Breedte opzoeken

Deze samenwerking op inhoud en aanpak is een belangrijke én noodzakelijke stap geweest, stelt Monique. Want juist op het snijvlak van wonen, welzijn en zorg leken organisaties elkaar niet altijd even makkelijk te vinden, terwijl daar wel de oplossingen gevonden moeten worden, zo stelt de gemeente. Monique: “Samenwerken aan een maatschappelijke uitdaging, zoals een goede kwaliteit van leven voor de ouderen in Amstelveen, is een ingewikkeld proces met vele belangen en ambities. Maar dat is wel de ‘way to go’. Op gemeentelijk niveau heeft de samenwerking vanuit de verschillende beleidsterreinen in het sociale en het fysieke domein al tot meer inzicht en begrip voor elkaar geleid. Die winst lees je al terug in onze woonzorgvisie. Maar ook voor het opstellen van het uitvoeringsprogramma hebben we de samenwerking gezocht met externe organisaties, en zijn aan de voorkant bewust vanuit de breedte van het speelveld met elkaar opgetrokken.” Arlène vult aan: “Het realiseren van de noodzakelijke woningen, woonzorg-concepten en zorg en ondersteuning aan zelfstandig wonende ouderen, lukt alleen door samenwerking tussen verschillende stakeholders. De gemeente is bij het uitvoeringsprogramma aanjager van die samenwerking en het open gesprek voeren met elkaar. Dat de gemeente deze regierol pakt en zo het fysieke domein samenbrengt met het zachtere sociale domein, is goed ontvangen door alle partijen. Je ziet dat kansen zich sneller aandienen, bijvoorbeeld voor woonzorgconcepten.”

Uitwerking hoofdlijnen in werkgroepen

Een van de hoofdlijnen uit de woonvisie gaat over passend en gevarieerd woonaanbod voor ouderen. Hier is een werkgroep uit voortgekomen die zich bezighoudt met de definitie van levensloopbestendige woningen en de zoektocht naar nieuwe locaties voor de woonzorgopgave. Arlène: “Amstelveen kent van oudsher veel grondgebonden, grote woningen. Mede daardoor zijn er te weinig geschikte woningen voor ouderen en sluit het aanbod niet goed meer aan bij de vraag. De komende jaren zullen wij in zowel de nieuwbouw als in bestaande bouw met name levensloopbestendige appartementen moeten realiseren, oftewel woningen waarbij de essentiële ruimten gelijkvloers liggen. Daarnaast is er behoefte aan nieuwe woonzorgconcepten die beter aansluiten bij wonen met en zonder zorgvraag, dan wel met een veranderende zorgvraag. Bijvoorbeeld gemengd wonen met andere doelgroepen om inclusie te bevorderen en eenzaamheid tegen te gaan. De werkgroep heeft hiervoor een projectkaart opgesteld met ontwikkellocaties. Daar waar de planvorming nog pril is, ontstaat ruimte om te onderzoeken of er ook woonzorgconcepten geïntegreerd kunnen worden. Zo bouw je samen aan de zorgzame gemeenschap van de toekomst. Een vorm van samenwerken die tot concrete kansen leidt.”

Regiotafel

Een ander voorbeeld van samenwerking is die van de werkgroep rondom bewustwording van inwoners als het gaat om tijdig voorbereiden op ouder worden en een veranderende woonzorgbehoefte. De gemeente wil samen met haar maatschappelijke partners en inwonersorganisaties het maatschappelijke debat organiseren over de gevolgen van de vergrijzing voor het ouder worden, en daartoe wijkgericht en dichtbij de mensen gesprekken organiseren. Tegelijkertijd hebben de VVT-aanbieders in de regio Amstelland, de regio waar de gemeente Amstelveen onderdeel van is, een visie geschreven op hetzelfde thema.

Zowel de gemeente, de welzijnsorganisaties als VVT-aanbieders werken aan dezelfde thema’s: preventie, bewustwording, samenredzaamheid, juiste balans formele en informele zorg en vitaal ouder worden. Monique: “We moeten deze zaken niet dubbelop willen doen. Vanuit de verschillende disciplines zoeken we juist de verbinding met elkaar én in hoe we onze inwoners en cliënten zo goed mogelijk kunnen meenemen in de maatschappelijke opgave en hun eigen verantwoordelijkheid. De gemeente Amstelveen trekt dit proces overigens niet alleen voor haar eigen inwoners. Dit is een onderwerp dat voor geheel Amstelland wordt opgepakt vanuit de regiotafel ouderen in het kader van het Integraal Zorgakkoord.

Structurele financiering nodig

Op IZA en GALA werkt de gemeente Amstelveen samen met de gemeenten Aalsmeer, Diemen, Uithoorn en Ouder Amstel, tezamen de deelregio Amstelland. Initiatieven die met regionale middelen worden ontwikkeld in Amstelveen kunnen dankzij deze regionale samenwerking worden doorgetrokken naar de andere gemeenten in Amstelland. Een voorbeeld hiervan is het realiseren van meer Lang Leven Thuis flats, naast de twee initiatieven die in Amstelveen al zijn gestart en waarvoor de gemeente namens de regiogemeenten een SPUK DOS-aanvraag aan het voorbereiden is. Monique: “Wij hebben ervaring met dit woonzorgconcept en breiden dit graag uit. Niet alleen naar meer flats en buurten in Amstelveen, maar ook naar de andere gemeenten in Amstelland. Dit past binnen de samenwerking tussen de Amstelland gemeenten vanuit het IZA.

De gemeente heeft dus al veel tijd geïnvesteerd in de samenwerking met het brede werkveld en de plannen. Het is nu tijd voor de uitwerking, maar helaas zet onzekerheid over de financiering dit proces onder druk. Monique: “Onzekerheid over de uitvoerbaarheid is richting onze inwoners niet wenselijk. We willen namelijk ook dat zij een rol pakken in de borging van initiatieven in de beweging van zorg naar welzijn en preventie, waarbij de gemeente een faciliterende rol op zich neemt. Dat vraagt wel om structurele financiering van deze beweging, een stabiele samenwerking en vanuit vertrouwen durven werken. Vertrouwen dat deze beweging de juiste is.”

Expertisenetwerk ZorgSaamwonen

De gemeente Amstelveen sluit mede vanwege het thema samenwerking graag aan bij ZorgSaamWonen. De vraagstukken die in deze gemeente en regio Amstelland spelen zijn immers vergelijkbaar met andere gemeenten in Nederland. “Wij maken graag gebruik van het expertisenetwerk van de community van ZorgSaamWonen en brengen uiteraard onze eigen expertise en ervaringen in. Het is waardevol dat er zo verbindingen worden belegd die bijdragen aan fijn oud kunnen worden, waar dan ook in Nederland”, aldus Arlène en Monique.