Petra: “Wat het hele proces van de Noordzijde zo mooi maakt is dat alles in co-creatie is gedaan met de toekomstige bewoners. Vanaf het allereerste begin hebben we samen met hen gedroomd over hun thuis. En de dromen in stappen vertaalt naar een tastbaar gebouw.” De Noordzijde is een kleinschalige woonvoorziening, bestemd voor mensen met een verstandelijke beperking die zo zelfstandig mogelijk willen wonen. Met 24-uurs ondersteuning in huis voor wie dat nodig is. De toekomstige bewoners wonen nu nog verspreid rondom de nieuwbouwlocatie in verouderde woonvoorzieningen. 

In opdracht van Triade Vitree heeft bureau Bos voor de locatie Noordzijde het voorlopig ontwerp gemaakt. De bewoners, naasten én zorgmedewerkers hebben mogen meedenken in een laagdrempelig proces om te komen van ideeën naar ontwerp. Marco: ”Het bijzondere aan dit proces is dat bewoners zo beetje bij beetje meegenomen zijn in het afscheid nemen van hun oude huis naar het wonen in een nieuw thuis. De Noordzijde ging steeds meer leven en bewoners wilden al veel eerder verhuizen. Dat vraagt overigens weer om een stukje begeleiding in de stappen die bij een bouwproces horen. Want van ontwerp naar bouwen en oplevering, daar gaat nog wat tijd overheen.” Petra vult aan: “We hebben daarom ook alle belangrijke momenten in het bouwproces samen met de bewoners gevierd. Dat biedt hen houvast in de tijd, je geeft de pijn van afscheid nemen een plek en tegelijkertijd vergroot je het thuisgevoel bij de Noordzijde.” Ronald: “Het vieren van de mijlpalen in het bouwproces was voor ons ook steeds weer een bijzonder moment omdat je dan pas echt beseft voor wie je het eigenlijk doet. De medewerkers van de aannemer hebben hier een belangrijke rol in gespeeld en kenden de bewoners zelfs allemaal bij naam, maar dat was ook omgekeerd het geval.”

Voorlopig ontwerp locatie Noordzijde door bureau Bos

Zo is een woongebouw ontstaan om trots op te zijn. Over drie woonlagen verspreid liggen 40 eenkamerappartementen voor mensen met een gevarieerde zorgvraag. Op elke verdieping zijn gemeenschappelijke woonkeukens en op zolder is een multifunctionele ruimte. Petra: “Op de begane grond wonen 12 cliënten die intensieve zorg nodig hebben. Hier is ook een ruimte voor dagbesteding. Op elke verdieping erboven wonen 14 bewoners die een minder intensieve zorgvraag hebben. Het samenbrengen van deze groepen bewoners op één woonlocatie betekent dat wij onze zorg efficiënter kunnen verlenen en minder kwetsbaar zijn bij uitval van zorgmedewerkers. En tegelijkertijd kunnen bewoners bij een toenemende zorgvraag hier blijven wonen. Het is een prachtige toekomstbestendige én duurzame woonlocatie.”
Het woord ‘co-creatie’ valt regelmatig. Samen ontwerpen, maar ook samen beslissen over de inrichting, kleurgebruik en keuzes voor bijvoorbeeld technologische toepassingen. Marco: “Iedereen die in de Noordzijde gaat wonen, leven én werken is bevraagd op zijn wensen. Doordat alles in co-creatie is gedaan en je de mijlpalen viert, kun je samen ook beter de tegenslagen opvangen en verwerken. We hebben te maken gehad met corona, prijsstijgingen, trage procedures en een best ingewikkeld ontwerpproces. En alles samen doorstaan.” 

Het proces van voorlopig ontwerp naar realisatie is begeleid door bbn adviseurs, onder eindverantwoording van projectmanager Ronald Henzen. Ronald: “Triade Vitree heeft ervoor gekozen om geen volledig uitgewerkt bestek en tekeningen bij een aannemer neer te leggen. Maar de aannemer, in dit geval Van Norel Bouwgroep, het voorlopige ontwerp te laten uitwerken naar een definitief ontwerp en vervolgens naar een Uitvoeringsgereed Ontwerp. En dit alles conform het programma van eisen van Triade Vitree, wat door de collega’s van bbn adviseurs was vertaald in een zogenaamde ‘vraagspecificatie’. Dat is in de zorg best een bijzondere contractvorm. Je geeft de aannemer tijdens de verdere uitwerking van het ontwerp heel veel vrijheid voor eigen inbreng, terwijl je als zorgorganisatie op specifieke onderdelen eigenlijk precies weet en zou willen voorschrijven wat je wilt hebben.” 

Het team van Van Norel Bouwgroep moest ook aantonen dat het ontwerp voldeed aan de vooraf gestelde eisen. De gewenste kwaliteit die Triade Vitree graag wilde terugzien in de Noordzijde moest op papier al geborgd worden en vervolgens in de uitvoering worden gerealiseerd. Ronald: “Wij hebben dit proces begeleid. Dat betekende concreet dat wij gedurende de ontwerpfase en de realisatiefase alles doorlopend getoetst hebben aan de ontwerpuitgangspunten. Dit was voor alle betrokkenen in het project een intensief traject. Al met al is het proces, en vooral het uiteindelijke bouwproces, voorspoedig verlopen en is er door alle betrokken partijen op een constructieve manier samengewerkt.” 

Bbn adviseurs heeft veel expertise in huis over alle facetten van het bouwproces. Naast het begeleiden van het ontwerp- en realisatieproces hebben zij ook de marktconsultatie (interessepeiling aannemers vooraf) en de aanbesteding begeleid en tijdens het hele proces voor Triade Vitree de bouwkosten bewaakt. Ronald: “Samen met Van Norel Bouwgroep en Triade Vitree hebben we hard gewerkt om het project te kunnen realiseren wat er nu staat. Het was een bijzonder traject waar we enorm trots op zijn!”

De locatie van de Noordzijde heeft een bijzondere betekenis voor inwoners van Emmeloord. De nieuwbouw ligt in het ‘klein Rome’ van Emmeloord waar veel gebouwen in de Delftse School stijl staan en mensen nog warme herinneringen hebben aan het tijdelijke kerkgebouw op deze plek, later nog in gebruik als sociaal clubhuis. Marco: “Nieuwbouw op deze locatie lag gevoelig door het sentiment en de beeldvorming rondom onze cliënten. We hebben daarom veel tijd geïnvesteerd in gesprekken met de buurt en de naastgelegen school. Mensen moeten zich gehoord voelen, over en weer. Zo hebben wij de eerst gelegde steen van de tijdelijke kerk symbolisch overgedragen aan de laatste pastoor van de kerk. En is bij de situering van het gebouw op de locatie rekening gehouden met een boom waar de buurtbewoners aan gehecht waren. We kijken met een goed gevoel terug op dit proces en de samenwerking met de gemeente hierin.” Petra gaat verder: “We gaan de komende tijd organisch verkennen waar de raakvlakken zitten met de buurtbewoners. Dat begint met hier gewoon te zijn, op deze plek, in deze buurt en mee participeren.” 

Lees ook de publicatie ‘Thuis… maar dan beter – Omgevingen maken die het leven van ouderen verbeteren’ van bbn adviseurs. Of de blog van Marianne Timmer, manager concepten bij bbn advseurs.