Mark Logtenberg

‘Samenwerken om maximaal rendement te behalen en te delen, in wijken waar ieder mens, hoe kwetsbaar ook, het recht heeft op een passende woning bij zijn of haar behoefte’. Dat is de visie van Maas. “Niet het financiële rendement staat daarbij voorop, maar de maatschappelijke meerwaarde”, legt Mark uit, en vervolgt: “Als je een zorgzame wijk ontwikkelt, betaalt het rendement zich uit in minder zorg. Mensen in een zorgzame gemeenschap, trekken bijvoorbeeld eerder bij elkaar aan de bel, dan bij de huisarts. Dit krijgen we ook bevestigd van huisartsen.”

Mark noemt niet voor niets de huisarts. Huisartsen maken deel uit van de Maas-aanpak voor maatschappelijke wijkontwikkeling ‘aan de voorkant’. “Ik ga bijvoorbeeld naar een huisarts om te horen wat voor problematiek er speelt in een wijk. En spreek op basis van deze informatie ook met een ergotherapeut over wat mensen met een bepaalde problematiek nodig hebben om zelfstandig te wonen en hoe we onze levensloopbestendige woningen hierop kunnen optimaliseren. Ook kijken we of we meerdere grondeigenaren bijeen kunnen krijgen om in een groter gebied, aan een juiste mix van jong en oud, de juiste voorzieningen aan te bieden.”

Mark noemt een sterk én gerealiseerd voorbeeld van deze werkwijze. “In het oorspronkelijke stedenbouwkundige verkavelingsplan ‘Hoflanen’ in RijswijkBuiten waren tien dure herenhuizen en 32 woningen voor gezinnen bedacht. Vanuit de maatschappelijke behoefte in de wijk stelden we aan de gemeente voor om de tien herenhuizen te vervangen door twintig betaalbare beneden-bovenwoningen, waar senioren beneden gelijkvloers wonen, en jongere starters in een tweelaagse woning erboven. De gemeente nam genoegen met een iets lagere grondprijs, omdat ze de maatschappelijke meerwaarde begrepen en belangrijker vonden.”

In een groter gebied kijken naar de juiste mix aan bewoners, voorzieningen, toegankelijkheid en stimulansen om te bewegen

Bewonersinitiatief Goeree-Overflakkee

In een volgend, lopend, project was het een wethouder van de gemeente Goeree-Overflakkee die Mark in contact bracht met bewonersinitiatief Hof van Flakkee. Geheel in lijn met een uitspraak van voormalig Rijksbouwmeester Floris Alkemade: ‘We bouwen geen huizen, maar gemeenschappen’, worden er op het eiland plannen voorbereid om in vier van de veertien dorpskernen te starten met de ontwikkeling van levensloopbestendige hofjes.

Schets concept Hof van Flakkee op Goeree-Overflakkee

Om van een bewonersinitiatief tot realisatie te komen is nog best lastig, merkte ook de wethouder op, zegt Mark. “Wij ondersteunen in dit project het burgerinitiatief met de, gaandeweg gegroeide, ambitie om in elke kern op het eiland Goeree-Overflakkee een levensloopbestendig en zorgzaam hofje te bouwen. Concreet helpen we door een rechtspersoon op te richten, een reglement op te stellen, een website te maken en te onderhouden waar mensen hun voorkeuren en ideeën kunnen aangeven en de ontwikkelingen kunnen volgen. Het mooie is dat mensen nu via de website ook zelf met locatie-opties voor hofjes in hun dorp komen.” Ook van belang noemt Mark “dat we in deze aanpak niet óver ouderen spreken maar mét ouderen.” Ondertussen ontwikkelen de oorspronkelijke plannen voor de hofjes voor senioren zich naar meergeneratiehofjes waarbij geïnteresseerden al vanaf 50 jaar mogen intekenen. De noodzaak van een goede mix in de bewoning wordt zo erkend en vormgegeven. Mark: “Onze bijdrage zit in de juridische begeleiding, het opzetten en actueel houden van een website en natuurlijk de ontwikkeling - en eventuele financiering - van het concept met continue aandacht en tijd voor vele gesprekken met de gemeente, corporatie, grondeigenaren, investeerders, zorgorganisaties en andere ondernemingen.”

Woonzorggebouw

Als laatste projectvoorbeeld noemt Mark de nieuwbouwwijk en woonzorgontwikkeling Bommelerbosch in den Bommel waar circa 250 woningen door Maas namens de grondeigenaren worden ontwikkeld. “Ook hier kijken we naar een mix van ouderen en jongeren en naar hofjeswoningen, maar als mensen op een gegeven moment toch intensieve zorg nodig hebben, moet daar in deze wijk ook ruimte voor zijn. We onderzoeken er een woonzorggebouw in samenwerking met de toekomstige huurder, zorgorganisatie Novi Vitae, waarbij het zorggebouw nadrukkelijk onderdeel uitmaakt van een zorgzame wijk. Naast 24 uurszorg in het gebouw, kan een partij als Novi Vitae dus ook zorg leveren in de wijk. Natuurlijk kijken we ook hoe we dit gebouw slim kunnen bouwen. Dat levert al met al een business case op waar we een investeerder voor kunnen zoeken. Naast de zorgfunctie voor deze wijk, kijken we ook naar hoe mensen gezonder kunnen leven door meer te bewegen. Dus hoe richt je een wijk in waarin mensen worden gestimuleerd meer te bewegen en welke voorzieningen, waaronder een buurtsuper, zijn er nodig en hoe ontwikkel je die op loopafstand, zodat je wijkbewoners uitnodigt om te blijven bewegen?”

Inspiratie

Naast zijn werk als ontwikkelaar van ‘zorgzame buurten en wijken, gericht op preventie, passend wonen en sociale duurzaamheid’, laat Mark zich ook bewust ‘van buitenaf’ inspireren om de maatschappelijke winst in de Maas-projecten te kunnen vergroten. Zo is hij ambassadeur voor het Prinses Beatrix Spierfonds, Alzheimer Nederland en de Hersenstichting. Ook is hij voorzitter van Osiris, het expertteam voor zorgvastgoed en seniorenwoningen; een van de (vele) expertteams binnen de internationale Sociëteit Vastgoed.

Advies

Mark staat vierkant achter de visie en missie van Maas Wijkontwikkeling om maatschappelijk rendement te genereren uit zorgzame wijken. Hij ziet het, gezien de maatschappelijke opgaven in wonen, zorg en welzijn, als een natuurlijke en logische omslag in de traditionele, financieel gedreven projectontwikkeling en verwacht dat meer bedrijven voor deze aanpak zullen kiezen. Mede in dat licht heeft Maas Wijkontwikkeling ook nadrukkelijk een adviestak. “Ons brede scala aan diensten omvat onder andere data-analyse, het vinden van geschikte locaties, massastudie, passende businesscases en bouwkundige kennis.” Als het aan Mark ligt, doet hij niets liever: samenwerken en onderzoeken hoe je mensen gelukkiger kunt laten leven in een zorgzame buurt en een levensbestendige, passende woning.

Kennis maken

Het professionele netwerk van ZorgSaamWonen sluit heel goed aan bij waar Maas Wijkontwikkeling mee bezig is, weet Mark. “Wij zijn als een spin in het web als het gaat om wijkontwikkeling. Wij zien de win-win voor bewoners, de wijk, vastgoed en zorg en leggen graag de verbinding tussen partijen die het lastig vinden om met elkaar te spreken.” Mark en collega’s zijn daarom te vinden op het ZorgSaamWonen Congres op 3 oktober in Den Haag. Je bent welkom bij hun statafel om ze de hand te schudden.

Lees meer

• De visie van Maas Wijkontwikkeling op zorgzame wijken en buurten
• Afgerond project Hoflanen
• Lopend project Hof van Flakkee
• Lopend project woonzorgontwikkeling Bommelerbosch
• De rol van Maas Wijkontwikkeling als adviseur
• ZorgSaamWonen Congres 2 en 3 oktober, Den Haag