Deze blog is geschreven door Moustafa Turky, commercieel directeur bij Comelit groep Nederland. Comelit is gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van systemen voor video-deurintercom, camerabewaking, inbraakbeveiliging, huisautomatisering, toegangscontrole en brandbeveiliging. 

ZorgSaamWonen verbindt organisaties rondom actuele vraagstukken. Ook op 14 november wanneer we met elkaar in gesprek gaan over thuistechnologie. Moustafa, lid van ZorgSaamWonen, deelt in deze blog zijn visie op de democratisering van technologie. Wil jij naar aanleiding van deze blog meer weten? Moustafa is aanwezig bij het seminar 'Thuistechnologie' en gaat graag in gesprek!  

"We leven in een tijdperk waarin veranderingen in hoe we met elkaar leven, wonen en werken heel snel gaan. Mede dankzij technologische ontwikkelingen die ons ondersteunen in ons dagelijks leven. Denk aan de sociale apps om met elkaar én de wereld in contact te zijn, de app om onze boodschappen te bestellen of alle slimme technologie in en om ons huis voor een veilig en comfortabel thuis. Nog even en de koelkast geeft zelfs aan dat de melk bijna op is!

Corona heeft ons laten zien dat we dankzij beeldbellen heel goed in staat zijn om vanuit huis met elkaar samen te werken of kennis te delen in online bijeenkomsten. Het beeldbellen is inmiddels niet meer weg te denken uit ons werkleven. Een algemeen geaccepteerd alternatief, dat ook nog eens beter is voor het milieu.  

Elke dag wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe technologieën. En in toenemende mate ook aan de acceptatie van technologie. Mensen bewustmaken wat technologie voor hen kan betekenen en welke meerwaarde het brengt in hun leven. Of in het leven van hun naasten. Het gebruik van de technologie zoals eerder door mij benoemd, - ik noem het ‘algemeen geaccepteerde technologie’- helpt enorm bij de acceptatie van nieuwe technologie. Mensen moeten als het ware meegroeien in hun denken over technologische oplossingen en het gebruiken ervan. 

Ontwikkeling van de videodeurbel

Denk aan de ontwikkeling van de videodeurbel. Van een eenvoudige drukknop naast onze voordeur, naar een draadloze bel met een losse gong voor elders in huis of in de tuin naar digitale deurbel met beeld en spreek/luisterverbinding via de telefoon. Loop eens een rondje door jouw eigen buurt, je zult zien dat de laatste oplossing aan een grote opmars bezig is. Een oplossing die comfort brengt en het veiligheidsgevoel vergroot; je kunt immers altijd zien wie voor de deur staat, ook als je niet thuis bent.

Vanuit deze algemeen geaccepteerde technologie, en de ervaringen van mensen, kunnen we een brug slaan naar technologie die ons kan helpen in een meer kwetsbare fase van het leven. Technologie die nodig is om passende zorg te verlenen. We weten dat de zorg anders georganiseerd moet gaan worden om het groeiend aantal mensen met een zorgbehoefte te kunnen blijven ondersteunen. Technologie gaat daarbij een belangrijke rol spelen. Wij denken dat het democratiseren van technologie, het samen met de gebruikers onderzoeken wat zij nodig hebben en willen, van groot belang is om de versnelling in technologische ontwikkelingen ten volste te benutten.

"Soms is innoveren juist niet het nieuwste snufje zichtbaar toepassen. Maar zit de innovatie aan de binnenkant, in de verbinding met andere systemen of in de geoptimaliseerde combinatie van functies in de software." Moustafa Turky over het toepassen van nieuwe technologieën.

Het moet duidelijk zijn dat technologie, en dan in het bijzonder de technologie die de zelfredzaamheid van mensen ondersteunt in een kwetsbare fase van hun leven en de zorg kan ontlasten, niet alleen ontwikkeld wordt door innoverende producenten. Natuurlijk is ontwikkeling door producenten belangrijk voor innovaties in technologie. Maar wij zien dat ook het investeren in het contact met de eindgebruikers ons helpt om belangrijke innovaties en nieuwe oplossingen te ontwikkelen die gericht zijn op maximale eenvoud en functionaliteit om zo bij te kunnen dragen aan een betere kwaliteit van leven.

Ervaringen in de praktijk

Comelit ontwikkelt in zeven productfamilies verschillende soorten gebouwgebonden technologieën: deurintercomsysteem, camerabewaking, brandmeldinstallatie, inbraakbeveiliging, huisautomatisering en toegangscontrole. Bij de ontwikkeling van deze technologieën worden wij aangestuurd door focusgroepen van gebruikers en installateurs. Het is voor ons belangrijk dat we de betrokkenheid van de gebruikers vergroten, meer luisteren naar wat zij willen. Wat hebben zij nodig en wat kunnen wij als fabrikant daarin betekenen? Dat kan gaan van het ondersteunen van het denkproces om te komen tot innovaties of vanuit praktijkervaringen de koppeling maken tussen productfamilies. Dat zien wij als democratisering. Niet alleen vanuit de kennis en kunde van experts werken aan de ontwikkeling van technologie of het implementeren van gebouwgebonden technologie tijdens een ontwerpproces of in de beheerfase. 

Snellere paarden

Henry Ford zei ooit: 'Als je aan mensen had gevraagd wat ze graag zouden willen, dan had je snellere paarden gehad. Daarom heb ik dat niet gevraagd, maar de auto gemaakt’. Oftewel, mensen zijn niet zomaar capabel genoeg om nieuwe ontwikkelingen te zien. Wat wij zeggen: laat mensen wat meer zeggenschap hebben over de acceptatie van innovaties. Als je hun behoefte voorop zet en hen meeneemt in welke trends en ontwikkelingen er zijn om het gemak en de zorgondersteuning te vergroten, dan zul je zien dat we gaan versnellen. 

Deurintercom

Een voorbeeld, de deurintercom van een appartementencomplex. Iedereen vindt het belangrijk dat we mensen kunnen ontvangen thuis. We reageren daarom op de deurbel om in verbinding te komen met onze bezoekers bij de centrale toegangsdeur. Maar als iets buiten onze woning, elders in het complex gaat rinkelen, dan reageren we anders. Vergelijk het met een brandalarm. Het alarm gaat af, maar we zien en ruiken niets. Weet de bewoner dan wat het beste is om te doen? Heel vaak wordt er niet gereageerd! Door een simpele koppeling te maken tussen het deurintercomsysteem en een brandmeldinstallatie kunnen we mensen een duidelijke instructie geven over hoe te handelen bij een alarmmelding. Wij hadden dit nooit ontwikkeld als de mensen daar zelf niet om hadden gevraagd. Comelit biedt de combinatie inmiddels aan haar klanten aan. 
Mijn pleidooi: meer zeggenschap geven aan mensen en de acceptatie van technologie, versnelt slimme combinaties. Democratisering dus. 

Machtsverschuiving is nodig

Democratisering van innovaties betekent dat iedereen de kans moet krijgen om ideeën aan te dragen voor het ontwikkelen van nieuwe technologische toepassingen. Daarvoor is een machtsverschuiving nodig. De opdrachtgever, diegene die beslist over welke gebouwgebonden technologie toegepast gaat worden, moet open staan voor de inbreng van de gebruikers (bewoners). Niet blindvaren op dat wat de experts kennen als de beste of economisch meest aantrekkelijke oplossing. Maar eerst technologieën presenteren aan mensen en luisteren. Waarna de opdrachtgever, de gebouweigenaar, een keuze maakt die het meest recht doet aan de wensen van gebruikers en het complex. Eigenlijk bemiddelt de opdrachtgever tussen de experts en de gebruikers. 

"De opdrachtgever, diegene die beslist over welke gebouwgebonden technologie toegepast gaat worden, moet open staan voor de inbreng van bewoners." Moustafa Turky

Een ouderwetse drukknop

Een ander voorbeeld. In een complex waar veel ouderen wonen waren de monitoren van het deurintercomsysteem in de woning uitgerust met touch sense technologie. Het beste wat je kunt hebben als het gaat om technologie. De oudere bewoners vonden het gebruik echter niet prettig. Door trillende handen of door onbegrip van de werking konden zij de touch sense monitor niet goed bedienen. De touch sense knoppen werden meerdere keren achter elkaar ingedrukt waardoor meerdere keren de deur geopend werd of andere functies werden ingeschakeld. Conclusie: dit type monitor is niet geschikt voor deze bewoners. Door met de bewoners in gesprek te gaan, te luisteren en je te verplaatsen in hun situatie kwam er een andere oplossing. Te weten de ouderwetse drukknop!

Het democratiseren helpt om een juiste beslissing te nemen. Soms is innoveren juist niet het nieuwste snufje zichtbaar toepassen. Maar zit de innovatie aan de binnenkant, in de verbinding met andere systemen of in de geoptimaliseerde combinatie van functies in de software. De drukknop oogt ouderwets, maar is heel nieuw. En mensen kunnen het gebruiken op de manier zoals ze zelf willen. 

Luisteren naar bewoners 

Nu zul je denken: democratiseren anderen dan niet, want het klinkt heel vanzelfsprekend. Ja, er gebeuren veel mooie dingen. De oproep is vooral aan de gebouweigenaar om bewoners ruimte te geven mee te denken over hun leefomgeving en de technologie daarin. Ga dichterbij jouw (toekomstige) bewoners zitten. Luister naar de experts én luister zeker ook naar de bewoners en gebruikers. 

Comelit verzorgt regelmatig informatieve avonden voor bewoners om hen mee te nemen in dat wat mogelijk is op technologisch vlak en bij hen op te halen wat de wensen zijn. Avonden waarin drempels en argwaan ten opzichte van technologie kunnen worden weggenomen. De opdrachtgever kan tegelijkertijd de informatie ophalen die men nodig heeft om de best passende technologieën te kiezen. Ik ga graag in gesprek met organisaties die samen met ons, hun expert én (toekomstige) bewoners willen werken aan de democratisering van technologie!"