Henk Geene schreef eerder over de voorzorgcirkels. Hij zal de komende tijd weer regelmatig publiceren over vergrijzing en ouderenzorg. De artikelen zijn verwant aan zijn laatste boek: “Voorzorgcirkels als antwoord op vergrijzing”.

Nu bejaardenhuizen en verzorgingshuizen er niet meer zijn en de indicatiecriteria voor opname in het verpleeghuis streng geworden zijn, wonen steeds meer ouderen thuis. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn, want veel ouderen willen ook thuis blijven wonen. Wat wel een probleem is dat we, terwijl veel opvangmogelijkheden voor ouderen verdwijnen, vergeten zijn om vervangende structuren voor ouderen te ontwikkelen die het mogelijk maken om thuis te blijven wonen. Met name de ontwikkeling van hulp- en steunstructuren rond alleen wonende ouderen is noodzakelijk om thuis te kunnen blijven wonen. Ik zal dat laten zien aan de hand van een eenvoudig voorbeeld.

We nemen een 80+ oudere. Hij woont alleen. Hij valt en breekt zijn heup. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht, geopereerd en na 2 dagen wordt hij ontslagen uit het ziekenhuis. Hij moet het ziekenhuis verlaten want herstel kan even goed buiten het ziekenhuis als in het ziekenhuis. Meneer heeft echter geen hulp- en steunstructuur om zich heen gebouwd en kan dus niet terug naar zijn eigen woning, want na een heupoperatie kun je tijdelijk een aantal dingen niet meer  zelf. Naar de winkel gaan, medicijnen ophalen, de was doen etc. Dat gaat even niet. 6 weken mag je geen auto rijden. Thuiszorg is mogelijk maar daar los je niet alle problemen mee op. Bovendien komt de thuiszorg medewerkers te kort. De thuiszorg beperkt zich steeds meer tot het puur somatische. Wat nu?  

In Nederland creëren we dan een ontzettend ingewikkelde en dure oplossing: het zorghotel. Ingewikkeld omdat het zorghotel meestal op grote afstand van de woonplaats van de patiënt is. Duur omdat het een extra en ook nog onnodige schakel  in de zorgketen is. Als de 80 plusser gezorgd had voor een hulp- en steunstructuur rond zijn persoon, dan had hij direct na ontslag uit het ziekenhuis gewoon naar huis gekund. Je herstelt nergens beter als in je eigen vertrouwde omgeving met vertrouwde mensen om je heen. Weg met die zorghotels, bouw een hulp- en steunstructuur om je heen!

Aan de hand van het volgende voorbeeld, laat ik zien hoe omvangrijk dit probleem is. We nemen 100 echtparen van 80+. Dat zijn 200 mensen van 80+. Van die 200 komen er 100 alleen te staan. 100 alleen staande ouderen van 80+. Voor al die ouderen geldt dat ze, na een stevig accident, niet naar huis kunnen als ze geen hulpstructuur om zich heen gebouwd hebben. Moeten die dan allen naar een zorghotel?

De risicogroep is echter nog veel groter. Heel veel ouderen zijn mantelzorger van hun partner. Als de mantelzorger wat overkomt, is er niet alleen voor hem of haar zelf  een probleem, maar ook voor de zorgafhankelijk partner. Hoe los je dat op?

Er zal steeds meer aandacht moeten komen voor het ontwikkelen van hulp- en steunstructuren rond thuiswonende ouderen, met name alleen wonende ouderen. Gezonde, vitale ouderen kunnen garant gaan staan voor zorgbehoeftige ouderen. Als zij dit doen weten ze één ding zeker: als zij zelf later zorgbehoeftig worden, staan er ook anderen voor hen klaar.

We zullen het gewoon moeten gaan vinden dat we georganiseerd elkaar gaan helpen. De vergrijzing is zo massaal dat professionele organisaties een onvoldoende aanbod kunnen bieden.

Lees ook de eerder verschenen artikelen van Henk Geene

Thuiszorg legt verbinding tussen informele en professionele zorg

Voorsorteren op de ouderdom is slim

De ontwikkeling van voorzorgcirkels op hoofdlijnen 

Voorsorteren op het ouder worden 

Langs drie wegen ontwikkelen we voorzorgcirkels