Eind 2021 sprak ZorgSaamWonen met Elma Borcheld-Nillesen over haar plannen om in de Woongaard in het Zeeuwse dorpje Serooskerke op Walcheren te gaan wonen. De Woongaard is een meergeneratiewoongemeenschap, en burgerinitiatief die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. Hoe gaat het nu met Elma? Woont ze er al? ZorgSaamWonen ging een kijkje nemen in het kader van de rubriek ‘Hoe is het nu met…..?’
Ideaal wonen in een duurzame meergeneratie woongemeenschap
Elma en haar man Peter wonen er sinds december 2022. “Het is nog niet helemaal af, hoor. We wonen er nu een half jaartje. We zijn nog druk bezig met de afwerking. Zo moet de gemeenschappelijke ruimte nog verder afgebouwd worden.” Ze doen dat samen met de andere bewoners. ”Het gaat langzaam maar we doen alles zelf.” Onlangs hebben ze in de gemeenschappelijke ruimte al een feest gevierd. “Om de moed erin te houden. Er was muziek, er waren hapjes. Het was zo gezellig.” In De Woongaard wonen 46 volwassenen en 18 jongeren in 25 koopwoningen. “De oudste bewoner is 74 jaar en de jongste is 8 maanden. Ik ben 67 jaar en er zijn ongeveer tien bewoners ouder dan ik.”
Alle leeftijden
Elma heeft bewust gekozen voor een woonproject met meerdere generaties. “Als dit alleen voor ouderen geweest zou zijn, waren we hier niet komen wonen. Wij vinden het fijn om omringd te zijn door mensen van alle leeftijden. Ik voel me geborgd hier”, zegt Elma. “Stel dat ik alleen kom te staan dan weet ik dat ik allemaal mensen om me heen heb die er voor me zijn. Dat is zo’n prettig idee.” Elma en Peter hebben jarenlang pleegkinderen opgevangen en willen ook nu omringd zijn door kinderen. Ze passen regelmatig op. Met Koningsdag ging een buurmeisje, een tiener, met Elma en Peter mee naar Goes en vond dat reuzegezellig.
Meerwaarde
“Vanmorgen kwam een buurmeisje van 1,5 jaar naar me toe en gaf me een knuffel. Dan is mijn hele dag goed. Ik geniet enorm van de kinderen. Als ze me herkennen en vrolijk begroeten, als ik kan oppassen en ze zijn een aantal uren bij ons, als ze komen vertellen over wat ze bezig houdt. Ze zijn voor mij echt een meerwaarde om in deze gemeenschap te wonen.” De vorige dag was ze samen met Peter in de weer met de staycation van andere bewoners. Een buurvrouw zou met haar twee kinderen op vakantie gaan maar dat kon niet doorgaan. Toen heeft ze in de app gevraagd wie er mee kon doen aan haar staycation. Bij de ene buren konden de kinderen meedoen aan een Japanse theeceremonie, zodat ze zich in Japan waanden, bij de andere buren werden de kinderen getrakteerd op een schnitzel en kregen ze een Oostenrijks gevoel. Bij ons was het ‘Zwitserland’: we hadden een berg van hout en daar konden de kinderen vanaf sleeën. Dat was een groot succes. Ze hebben er een leuke vakantiefilm van gemaakt. Dat is toch fantastisch?”
Geduld
De bewoners wonen er maar net, maar kennen elkaar natuurlijk al langer. Ze hebben samen aan de totstandkoming van dit project gewerkt. Elma en Peter zijn 2,5 jaar geleden aangehaakt. De initiatiefnemers zijn er 9 jaar geleden mee begonnen. “Het is een kwestie van een lange adem hebben en doorzetten”, zegt Elma. “Ik heb bewondering voor de initiatiefnemers van het eerste uur. Wat hebben zij een geduld moeten hebben.” Ze vindt het bijzonder om te zien hoe iedere bewoner zijn of haar talenten inzet voor de woongemeenschap. Samen kom je echt verder.”
Ze hebben de consent training gedaan. “Daar leer je hoe je besluiten neemt die gedragen worden door de bewoners. Zeer nuttig en ook nodig. Het is niet altijd makkelijk om jarenlang zo’n bouw traject te doen. Zeker niet omdat bewoners door corona en tijdlang online moesten vergaderen. Ook waren er de nodige bouwvertragingen. Dat leverde stress op bij bewoners die hun huis al hadden verkocht en tijdelijk elders moesten wonen. De bouwkosten zijn gedurende het traject ook enorm gestegen wat voor sommige bewoners ingrijpend was. Het heeft ons wel nader tot elkaar gebracht. We hebben elkaar er doorheen gesleept”, zegt Elma.
Digitaal contact
Via verschillende appgroepen houden de bewoners nu contact met elkaar. “Hoewel we elkaar natuurlijk veel zien bij de bouw van het gemeenschappelijke gebouw en bij andere zaken, zoals het verzorgen van de boomgaard.” Naast de live ontmoetingen is er veelvuldig digitaal contact. Zo is er een appgroep ‘vinder’ waarin bewoners oproepjes kunnen plaatsen. Elma laat een kersvers appje zien: ‘Ik ga een workshop ‘zuurdesembrood maken’ volgen. Heeft er iemand zin om mee te gaan?’ Ook is er een appgroep waarin bewoners vragen of ze spullen kunnen lenen of juist iets in de aanbieding hebben. Er is ook een appgroep waarin bewoners recepten delen. De werkgroep PR organiseert ongeveer één keer per maand een rondleiding. “Samen met buurvrouw Connie verzorg ik dan de koffie, thee, limonade enzovoort. Andere buren zijn betrokken bij de uitleg over allerlei onderwerpen over onze Woongaard. Samen met buurman Jos ga ik komend schooljaar voor de derde keer een gastles geven aan tweedejaars HAVO leerlingen tijdens de projectweek over duurzaamheid.”
Documentaire
De bewoners hebben nog veel meer plannen: ze zouden graag een voedselbos willen aanleggen. Er komen verder nog allerlei paadjes en een rondweg. “We zijn nog lang niet klaar”, zegt Elma. “We blijven leren. Je leert tijdens zo’n bouwtraject veel van en over anderen, maar ook over jezelf. Bijna iedere buur neemt deel aan een werkgroep. Er is nog zoveel te ontwikkelen en te doen. Neem alleen al de terreininrichting: waar komt een fietsenhok, waar speelplekken, kippen enz.
We hebben verplichtingen aan de gemeente die onze mogelijkheden best begrenzen. Dan is er veel afweging nodig om tot verantwoorde keuzes te komen.” Over de totstandkoming van de Woongaard, met daarin aandacht voor groepsdynamiek, is onlangs door Jacomine Kodde een documentaire gemaakt: ‘De idealenwijk’. Elma: “Het is een mooie en eerlijke documentaire geworden. De bewoners hebben de film al gezien en vonden het heel herkenbaar en goed gedaan. Je kunt hem in september zien bij het Filmfestival ‘Film by the sea.’” De titel is goed gekozen. De wijk is ontstaan vanuit idealen en mensen kunnen er ideaal wonen. Het wordt alleen maar mooier want het wordt steeds groener en completer. ZorgsaamWonen komt graag nog eens kijken!
Meer weten over De Woongaard? Bekijk hun website hier.
Auteur: Yvonne Witter