Caroline: “Welkom! Dit is het geworden, het Brokanthuis.” Ze omschrijft het zelf als een combinatie van een studentenhuis, hotel en hofje. Caroline is van oorsprong verpleegkundige en loopt al dertig jaar mee in de zorg. Zij zag jaren geleden al de behoefte aan een woonvorm waar senioren prettig kunnen wonen in een veilige omgeving. Ze besloot deze zelf te creëren omdat ze weinig van dergelijke woonvormen ontwikkeld zag worden. “Er gebeurt veel voor mensen met een verpleeghuisindicatie, maar ik miste woonvormen waar mensen eigen regie kunnen behouden en zelf betekenis kunnen geven aan hun leven.” En nu, dit jaar, na tien jaar hard werken, is het zover: het eerste Brokanthuis is geopend. “Dit is het verzorgingshuis 3.0”, zegt Caroline, “hier hebben mensen vrijheid en zeggenschap in een beschutte omgeving.”

Mix

Toch merkt ze dat het nog niet eenvoudig is om mensen te bewegen om naar een gemeenschappelijke woonvorm te verhuizen. “Senioren hebben nog steeds het beeld van een oud verzorgingshuis in het hoofd. Maar als ze hier komen kijken, zijn ze verbaasd. Ze hebben hier ruimte, worden niet betutteld en kunnen gewoon het leven leiden dat ze graag willen.” Het is geen verpleeghuis, dus wonen er geen mensen met een zeer zware zorgvraag. “Toch zijn mensen met een zorgvraag ook welkom”, benadrukt Caroline.” Ze houdt de balans goed in de gaten. “Belangrijk is een mix van vitale en minder vitale bewoners. Dit is een huis voor zelfstandig wonende senioren met of zonder lichte tot iets zwaardere zorgvraag.”

Centrum

De appartementen zijn niet heel groot. Er zijn zeven appartementen van 65 m2 en 22 appartementen van 45 m2. “Misschien zijn de appartementen wat aan de kleine kant, maar er is veel gemeenschappelijke ruimte. Grotere appartementen pasten niet in het ontwerp. Bovendien was het dan veel duurder geworden.” Het gebouw bestaat uit drie verdiepingen en ligt op loopafstand van het station en het centrum van Hengelo. “Alleen de ingang is voor bezoekers niet goed te vinden, dus daar ga ik nog wat aan doen”, belooft Caroline.

“Ik heb ervaren dat mensen het echt nodig hebben om te zien hoe het is geworden en iets mee krijgen van de fijne sfeer. Ook al zijn ze betrokken bij de ontwikkeling. Vaak willen mensen pas beslissen als het er concreet is. Daarom organiseer ik veel open dagen.” Ook zijn er open eettafels voor iedereen die geïnteresseerd is. “De huidige bewoners zijn daar echt bij betrokken.” Op de open dagen zetten ze hun appartement open en praten met de bezoekers. En voor de open eettafels snijden de bewoners van het Brokanthuis de komkommers en dekken de tafels.

Samen de open eettafel voorbereiden

Deur

“De deur van de bewoners staat overigens beslist niet altijd open voor buurtbewoners. “Kijk, dit is het huis van de bewoners hier. Zij vinden het niet prettig als hun deur de hele dag open staat voor iedereen. En dat is hun goed recht. Wel vinden zij het leuk als er activiteiten zijn, zoals de open eettafel. In de gemeenschappelijke ruimte staat een koelkastje met fris en alcohol. Bewoners kunnen er pakken wat ze willen en bijhouden wat ze nemen. Dat geeft een huiselijke sfeer.”

Huisbuufs

Sommige bewoners krijgen thuiszorg. Caroline: “We kunnen helpen met het regelen van dit soort zaken. We hebben een vast team bestaande uit huiskoks die dagelijks koken, de huisbuufs die zorgen dat mensen het naar de zin hebben en een huismeester die helpt met kleine klusjes. Je hoeft hier niets, alles mag en kan. Er zijn ook steeds meer initiatieven voor gezamenlijke activiteiten, zoals een koffieochtend, beweeguurtje en spelmiddag. We bieden ondersteuning waar nodig.”

Reuring

Caroline heeft ervoor gezorgd dat er op iedere verdieping algemene ruimten zijn. “Bij veel wooncomplexen zie je dat alle gezelligheid vooral bij de ingang is gesitueerd. Als je dan op de tweede verdieping woont, kun je zo maar een hele dag niemand zien. Door op iedere verdieping sfeer te creëren en algemene ruimten, is er op elke verdieping reuring.

Naast de grote daktuin is er nog een extra huiskamer. In deze huiskamer is een boekenkast waar mensen boeken in kunnen zetten die iedereen mag lezen. Hier staat ook een tafel waar bewoners legpuzzels maken. “Dat is spontaan begonnen”, legt Caroline uit. “Als je er langsloopt zitten er altijd wel mensen te puzzelen. Dat soort spontane ontmoetingen dragen bij aan de sfeer.”

In een extra huiskamer staat ook een tafel waar bewoners legpuzzels maken

Buitenruimte

De appartementen van 45m2 hebben geen balkon. Juist daarom is er veel buitenruimte: een binnentuin waar bewoners regelmatig samen eten als het lekker weer is. En er is een ruim dakterras. “Een bewoonster zit daar altijd lekker te lezen”, zegt Caroline. “Het terras moet nog verder worden ingericht met planten, maar dat komt nog wel. Het is ook aan de bewoners om het vorm te geven. Er is al een fietsenberging, waslounge en een atelier waar mensen creatief bezig kunnen zijn.

Veel buitenruimte

Het Brokanthuis biedt ook ruimte voor respijtzorg. Hier kunnen mantelzorgers even op adem komen en er zijn plekken om tijdelijk te logeren na een ziekenhuisopname of om andere redenen. Bewoners betalen er huur, woonservicekosten, een voorschot op gas, water en licht en een bijdrage voor het dienstenarrangement. Caroline weet dat dit niet voor iedereen is weggelegd.

Lagere huur

“Ik zou in de toekomst graag meer Brokanthuizen willen realiseren voor een lagere huur. Ik zou het ook geweldig vinden als anderen het concept oppakken en het verder brengen. Ook wil ik graag uitzoeken hoe het goedkoper kan. Dat is voor dit eerste huis nog niet gelukt, terwijl ik toch erg goed ben in begroten. Maar de hoge bouwkosten en salariskosten bepalen de hoogte van het bedrag dat ik moet vragen.”

In de ontwikkeling van dit huis is veel eigen tijd en zijn veel kosten gaan zitten. “Dat vind ik niet erg”, zegt Caroline, “want ik wilde dit zo graag bereiken.” En niet alleen Caroline. Ze merkt op dat er ook al een bewoonster uit het westen van het land woont. Ze kan zich voorstellen dat er meer mensen volgen.

Duim

Tijdens mijn bezoek komen diverse bewoners naar Caroline toe met allerhande vragen. “Kan iemand even kijken naar mijn kastje?” Caroline antwoordt dat Jan de klusjesman zo meteen komt kijken. De bewoonster steekt haar duim omhoog.

Lees meer over de Brokant op brokant.nl.

Dit artikel is geschreven door Yvonne Witter, hoofdredacteur ZorgSaamWonen