Vrijwilligers maken modern woonzorgcentrum van oud klooster
Michiel Renierkens, John Franssen en Leo Vrancken konden niet langer aanzien dat het mooie, oude Elisabethklooster leeg stond en verpauperde. Op de fundamenten van het kasteel ‘s-Heeren Anstel werd het Elisabethstift in 1875 gebouwd door de zusters Elisabetinnen. Het heeft dienst gedaan als ziekenhuis, bejaardenhuis, hersteloord, vakantieoord, opvang voor mijnscholieren en gemeenteambtenaren, kleuterschool. De zusters Elisabethinnen verleenden ook ambulante thuiszorg. Verder waren zij actief op het gebied van onderwijs.
Leo, Michel en John wilden het gebouw behouden voor de gemeenschap, omdat volgens hen veel inwoners van Kerkrade binding hebben met het gebouw. Ze zochten naar een passende invulling en zijn te rade gegaan bij huisartsen. Die gaven aan dat zij in hun praktijk veel eenzaamheid tegenkomen bij ouderen. Leo, Michel en John wisten ook dat er veel mensen zijn die een bescheiden inkomen hebben. Door het sluiten van de verzorgingshuizen is er behoefte aan woningen voor ouderen met een zorgvraag in een beschermde omgeving. Zij besloten daarom de oudere bewoners betaalbare huisvesting aan te gaan bieden. "We hebben een businessplan gemaakt en mensen om ons heen verzameld die verstand hebben van wonen en zorg, vastgoed enzovoort", vertelt Michel. Zij zijn naar de gemeente en provincie gegaan en zijn daar warm onthaald. "Dat hebben we enorm gewaardeerd. Die steun is erg belangrijk als je zo’n avontuur aangaat", aldus John.
Verduurzamen is uitdaging
Zij richten stichting WoonZorg Elisabeth Stift op en die stichting heeft het gebouw aangekocht, mede dankzij een lening van de provincie Limburg. Door subsidie van de gemeente Kerkrade en de provincie voor de verbouwing van het gebouw konden zij aan de slag. In 2016 is de verbouwing begonnen. "Natuurlijk hebben we gelet op verduurzamen, wat niet altijd makkelijk is in zo’n historisch pand", zegt John. De stichting kreeg subsidie van IBA-Parkstad voor de verduurzaming. Het jaar daarna konden de eerste bewoners al hun intrek nemen. Het gedachtegoed van de zusters is niet verdwenen. Ook nu biedt het klooster zorg en onderwijs. Er is een kinderdagverblijf en woningen voor ouderen. In de brasserie komt iedereen samen: bewoners, bezoekers, bewoners uit de stad. Alle appartementen verschillen van elkaar. Het zijn onzelfstandige woningen: er is geen keuken aanwezig, wel een kleine pantry. Voor het leggen van contacten is de grote woonkeuken bedoelt. "Het is echt een leefgemeenschap", zegt Michel. "Dit initiatief voorziet in een enorme behoefte. We hebben een wachtlijst."
Leerzame lessen
Michel en John hebben heel wat geleerd. Michel: "Zo kwamen we erachter dat je de subsidiegever moet meenemen als er veranderingen optreden. Op een gegeven moment hebben we besloten om 21 appartementen in plaats van 26 appartementen te bouwen omdat de appartementen anders wel erg klein werden. Dat soort beslissingen moet je wel communiceren met de geldschieter." Ze moesten door het stof, maar kregen wel begrip. "We melden nu iedere stap die we zetten", lacht John. De beide heren en andere bestuursleden hebben slapeloze nachten gehad van het hele traject. "Ik kon piekeren over de vele facturen die we kregen tijdens de verbouwing. Soms konden we in termijnen betalen en dat gaf veel lucht."
De mannen zijn dankbaar dat de architect niet de hoofdprijs vroeg en dat lokale ondernemers zich soepel opstelden. Ook hebben ze gemerkt dat het handig is om kennis over subsidiemogelijkheden te bezitten. "Het kost veel tijd om de weg te vinden. Een structurele subsidie zou welkom zijn en rust geven", zegt Michel.
"Eigenlijk moet je een gestoorde lefgozer zijn wil je dit soort dingen doen." John Franssen, vrijwilliger.
John en Michel maken zich best zorgen over de toekomst en met name over de continuïteit. "Houden we voldoende vrijwilligers? Wij zijn zelf ook niet meer de jongste. Het werk doen we met alle plezier, maar het vraagt veel tijd. Je moet ook van alle markten thuis zijn. Eigenlijk moet je een gestoorde lefgozer zijn wil je dit soort dingen doen", aldus John. Ze zijn er bijna de hele week zoet mee.
Vrijwilligers hebben een grote rol gespeeld bij de verbouwing. Ook nu dragen vrijwilligers veel bij. Er zijn in totaal ruim vijftig vrijwilligers actief. Bij het onderhoud van de tuin, van het gebouw, de schoonmaak, en bij de begeleiding van bewoners. Veel vrijwilligers zitten midden in een reïntegratietraject. John en Michel begeleiden hen. "Daar zou de gemeente best financieel aan bij kunnen dragen want het bespaart hen veel geld."
Wereldkeuken
Twee keer per week koken de gastvrouwen/heren met de bewoners en dat is een groot succes. De gastvrouwen/heren hebben diverse achtergronden en dat is terug te zien in de maaltijden. Bewoners zijn dol op het gevarieerde eten uit de wereldkeuken. Vrijwilligers en stagiaires van de ROC zijn overdag aanwezig om met de ouderen activiteiten te ondernemen, zoals het doen van spelletjes, bewegen en handwerken. Een vaste kracht van zorgorganisatie MeanderGroep ZL biedt thuiszorg. Professionals van Meander leveren ook complexe zorg, VPT (Volledig Pakket Thuis) en terminale zorg. Ook levert MeanderGroep ZL 24 uurs ongeplande zorg.
Kapel voor ontmoeting
Ondanks de zorgen zitten beide heren nog vol plannen, zoals het verbouwen van de kapel tot ontmoetingsruimte. "Het is een prachtige ruimte waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en waar mooie activiteiten kunnen plaatsvinden, ook voor de buurt. Denk aan rouwdiensten, bruiloften, verjaardagsfeesten of een lezing, concert, filmavond."
Het zou een mooie aanvulling zijn op de dagbesteding van een welzijnsorganisatie, een creatieve groep en een scoutinggroep, die nu al ruimtes huren. De ligging is prachtig: dichtbij het centrum van Kerkrade, Gaia Zoo en Cranenweyer, in de Anstelvallei. Er is een tuin en een boomgaard. Daar hebben Leo, Michel, John en de overige vrijwilligers het voor gedaan: dat de gemeenschap gebruik kan maken van de voorzieningen, kunnen genieten van het prachtige gebouw en de omgeving. En dat ouderen, ook met weinig middelen, niet alleen oud hoeven te worden maar in een zorgzame omgeving. Dat zouden de zusters ook graag gewild hebben. Daar hebben zij zich ook altijd voor ingezet.
Woonzorg Elisabeth Stift - Home
Afbeelding boven: Rouwdiensten, bruiloften, verjaardagsfeesten of een lezing, concert, filmavond. De kapel in het voormalige klooster wordt een ontmoetingsplek.
Reactie toevoegen