Bijna een kwart van alle Nederlanders heeft buikproblemen. Voldoende toegankelijke toiletten in de openbare ruimte zijn dan ook heel belangrijk. Gemeente Oude-IJsselstreek loopt voorop.

Een derde van de mensen die kampen met buikproblemen gaat minder vaak of helemaal niet van huis omdat ze bang zijn onderweg niet naar het toilet te kunnen. 

Reden voor Sandra Gosseling-Massop om zich in te zetten voor meer bewust toegankelijke toiletten in de gemeente Oude IJsselstreek. Ze krijgt daarbij steun van de burgemeester Otwin van Dijk. Inmiddels heeft de Achterhoekse gemeente nu al 70 semiopenbare toiletten. Dat waren er begin dit jaar slechts zeven.

“Ik vind het een mooi initiatief. Ik maak zelf graag lange wandelingen en weet hoe fijn het is als je ergens even naar de wc kan”, zegt de medewerkster van de Landwinkel Luemes in Ulft. Ze plakt een oranje sticker met de tekst ‘Hier kun je naar de wc’ op de ruit van de winkeldeur. Die heeft ze zojuist uit de handen van Sandra Gosseling gekregen. De Landwinkel in Ulft is net verbouwd en heeft de wc opengesteld voor iedereen die nodig moet. Het is bijna de 70ste locatie in Oude IJsselstreek. En dat is dankzij Sandra.

Land met de minst openbare toiletten
“Nederland staat momenteel bovenaan als een van de landen met de minst openbare toiletten. Daar wil ik verandering in brengen.” Aan ambities geen gebrek bij Sandra Gosseling, inwoonster van Ulft, een van de dorpen die samen de gemeente Oude IJsselstreek uitmaken. Toen twee jaar geleden de burgemeester van de fusiegemeente Otwin van Dijk, oud-Kamerlid en rolstoelgebruiker, een bijeenkomst organiseerde voor mensen met een beperking, was Gosseling erbij. Twintig jaar geleden overleefde ze ternauwernood een auto-ongeluk, waardoor ze een evenwichtsstoornis heeft, slechts ziet  met een half oog en slechthorend is. “Otwin deed een oproep: geef je op als je er echt werk van wilt maken om onze gemeente toegankelijker te maken. We hebben toen een werkgroep opgericht van 25 mensen en zijn aan de slag gegaan. Ik ben vanaf het begin een pleidooi begonnen voor meer toegankelijke toiletten. Om mijn gezondheid op peil te houden drink ik veel water, en dan moet ik vaak naar de wc. Ik red me wel, maar voor ouderen en jonge kinderen is het lastiger. Eerst werd er wat lacherig over mijn toiletverzoek gedaan. Maar ik bleef bij mijn punt op de agenda van de werkgroep: meer semiopenbare toiletten waar je gebruik van kunt maken zonder dat je iets hoeft te bestellen of te kopen.”

‘Er moeten toiletten bij’
Namens de werkgroep mocht Gosseling als ambassadeur van de gemeente naar het  Toiletsymposium van de Maag, Lever, Darmstichting. “Op dat symposium in Amersfoort ben ik helemaal overtuigd geraakt dat de samenleving meer semiopenbare toiletten nodig heeft. Een op de vier mensen in ons land heeft buikproblemen. Een derde daarvan gaat niet of minder het huis uit. Onder andere omdat ze het niet fijn vinden om weer ergens te moeten vragen of ze van de wc gebruik kunnen maken.  Of ze eten en drinken minder omdat ze weten dat ze de deur uitgaan.”

Een week later kwam de werkgroep weer bij elkaar. ‘Als we echt als Oude IJsselstreek een toegankelijke gemeente willen zijn moeten er echt toiletten bij’, was de dringende boodschap die Gosseling meebracht. “De burgemeester keek me aan, en zei “inderdaad, je hebt gelijk.” Ik kreeg de opdracht te gaan kijken wat de mogelijkheden zijn. We zijn naar Doetinchem gegaan om informatie te krijgen over hun openbare toilet. Een zelfreinigend, rolstoelvriendelijke toilet met de kosten voor aansluiting op de riolering en met fundering kost bijna een ton.”

Op haar verzoek besloot de gemeenteraad dat er een projectleider moest worden aangesteld bij de gemeente om dit verder te onderzoeken. Omdat dit de nodige tijd kostte ging Gosseling al verder met podoloog Jan Hendriksen en verpleegkundige Lucy Hugen, beiden ook lid van de partij Lokaal Belang. Zij herkennen het probleem vanuit hun werk. “Toen begon het balletje te rollen. Lucy is gaan praten met Azora, de zorginstelling waar ze werkt, al heel snel zijn de verzorgingshuizen in Ulft en andere dorpen gaan meedoen. We hebben hen als eerste de sticker gegeven. ‘hier kun je naar de wc.’ Vanuit de Hoge Nood app waren er ook zeven andere locaties in Oude IJsselstreek aangemeld. Op die locaties werd ook een sticker geplakt. In totaal hebben 21 locaties zich zelf al aangemeld om mee te doen. Voordat de projectleider al iets had gedaan, liep het al.“

Dit artikel verscheen eerder op de website van VNG. Lees hier het volledige artikel.