Demografische en maatschappelijke ontwikkelingen en een overheidsbeleid dat inzet op het scheiden van wonen en zorg leiden tot een groeiende groep senioren die langer zelfstandig moet (en wil) blijven wonen. Ook woningcorporaties hebben een huurdersbestand dat vergrijst en daardoor meer oudere huurders in hun huurderspopulatie. De bestaande woonomgeving sluit echter vaak onvoldoende aan op de veranderende (sociale) behoeften van deze doelgroep. Steeds vaker wordt om deze reden ingezet op geclusterd wonen binnen het woonbeleid, waarbij (georganiseerde) ontmoetingen tussen bewoners ruimtelijk worden gefaciliteerd. De hoop is dat een woonomgeving die ontmoetingen tussen bewoners stimuleert, leidt tot meer burencontact en een sterkere sociale samenhang onder bewoners, waardoor bewoners zich minder vaak eenzaam voelen, een oogje bij elkaar in het zeil houden, en elkaar helpen indien dat nodig is.
Ontmoetingen in de woonomgeving: De rol van ruimtelijk ontwerp, organisatie en sociale dynamiek
In het kader van de samenwerking tussen woningcorporatie Woonzorg Nederland, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), en de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) is onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke sociale meerwaarde van geclusterde woonvormen voor senioren in de sociale huursector. Deze samenwerking is onderdeel van leergemeenschap DEEL. DEEL bestaat uit kennisinstellingen en praktijkpartners, zoals woningcorporaties, zorgorganisaties en bewonersinitiatieven, die samen optrekken bij het ontwikkelen van een slimme woonzorgomgeving.
In de eerste deelrapportage ‘Geclusterd wonen: een ruimte voor ontmoeting?’ blijkt dat geclusterd wonen resulteert in meer dagelijks contact. Er wordt ook vaker burenhulp gegeven. Het gaat hierbij om laagdrempelige vormen van hulp.
In de tweede deelrapportage worden de bevindingen besproken van een exploratieve studie in drie casussen. Deze verkenning gaat dieper in op de wijze waarop de woonomgeving burencontact en onderlinge verbondenheid kan stimuleren of juist belemmeren. Onderzoekers richten zich op de mogelijkheden voor burencontact die bewoners ervaren, en belichten hoe het ontwerp en de organisatie van de woonomgeving invloed kunnen hebben op het bevorderen van betekenisvolle ontmoetingen tussen bewoners.
Onderzoekers stellen dat bepaalde ruimtelijke, organisatorische en sociale factoren een rol spelen bij het tot stand komen van ontmoetingen tussen bewoners. De resultaten van het onderzoek geven inzicht in omgevingsfactoren die een rol lijken te spelen in het vormgeven van een ‘ruimte voor ontmoeting’ en ze geven ze richting in de discussie over samenredzame en inclusieve woongemeenschappen. De inzichten uit het onderzoek zijn gebaseerd op een verkennende studie onder bewoners van drie wooncomplexen en kunnen niet zonder meer gegeneraliseerd worden naar de gehele huurderspopulatie, aldus de onderzoekers.
Voor meer informatie over het onderzoek en de uitkomsten, zie de tweede deelrapportage met de titel ‘Ontmoetingen in de woonomgeving: De rol van ruimtelijk ontwerp, organisatie en sociale dynamiek.’
Reactie toevoegen