groupLid worden

Het is vandaag, 4 juni, nationale opa en oma dag. Deze dag is nog niet zo bekend maar we vieren dit in Nederland al sinds 2004. Het doel van de dag is om extra aandacht aan opa’s en oma’s te geven en onze waardering uit te spreken. Ik las het toevallig en merkte dat ik begon te glimlachen. Ik vind het mooi dat er zo’n dag is waarop ouderen in het zonnetje worden gezet. Ook de ouderen die geen opa of oma zijn. Omdat ouderen een grote rol spelen in de samenleving, maar deze rol niet altijd op waarde geschat wordt. En dan hoop ik dat op deze dag én alle andere dagen ouderen gezien worden in al hun verscheidenheid. De beeldvorming mag wat mij betreft een stuk positiever realistischer. En dat lukt alleen goed als generaties met elkaar in contact komen en blijven komen.

IJsje eten
Mijn fascinatie voor ouderen komt ook door mijn goede band met mijn grootouders. Zij hadden als echte Amsterdammers een stacaravan in Egmond aan zee. Ik heb daar mijn eerste stapjes gezet. Iedere zomervakantie brachten we door bij opa en oma. Dan gingen we naar het strand en met opa een ijsje eten bij ‘de Italiaan’. Die Italiaanse ijssalon bestaat overigens nog steeds en ik haal daar minstens één keer per jaar een ijsje bij de oude Italiaanse dame. Opa rookte ook stiekem: iedereen wist het maar opa wist niet dat wij allemaal op de hoogte waren van zijn verboden hobby. In mijn herinnering was de camping vergrijsd. Met de ene oude buurman, ome Wim, speelde ik een potje schaak, met de andere oude buurman, ook al een Wim, een potje dart en met de buurvrouw, tante Greet keek ik naar de mooie tuin en leerde over rozen. Die bruikbare kennis heb ik nog te weinig toegepast, bedenk ik me nu als ik naar mijn slecht onderhouden tuin kijk. Met opa gingen we vaak in de duinen fietsen. En zwemmen in zee. Opa zwom voorop en ik vlak achter hem zodat hij de eventuele kwallen kon wegjagen. En als opa op het strand in slaap viel en keihard snurkte hadden mijn zus en ik de grootste lol. Oma was intussen aan het koken en vertelde ‘s avonds spannende, waargebeurde verhalen over haar armoedige jeugd in het centrum van Amsterdam. Over hoe ze met tien kinderen één bad deelde. Nouja, een wastobbe. Onvoorstelbare verhalen. 

Voor geen goud
In de andere seizoenen bezochten we opa en oma in hun huis in Amsterdam. Letterlijk drie hoog achter. Maar ze vonden het er heerlijk. Oma kon naar de bingo en ging dagelijks naar de Dappermarkt. Opa haalde haar op om de tasjes vol boodschappen naar huis te slepen en hij slenterde de rest van de dag al heimelijk rokend door de stad  op zoek naar herinneringen. En daarna lekker hangen met leeftijdgenoten op het Waterlooplein. Soms ging ik met opa naar een museum of terrasje. Dat vond hij fijn en dan had ie weer wat te vertellen aan zijn oude hangmaatjes. Hij kon ook veel verhalen vertellen over Amsterdam van vroeger. Zij waren domweg gelukkig in de stad. En hielden elkaar in balans. Nooit de stad uit! Voor geen goud, zeiden ze in koor. Gelukkig hoefde dat ook niet en wisten ze met moeite de trappen op en af te gaan en in hun vertrouwde buurt haring op zaterdag te halen, brood bij de bakker en bloemen bij Cor op het plein.

Auto inclusief oma
Ook met de oma’s van mijn man had ik fijn contact. Oma uit Zuid-Limburg woonde tot haar 99e zelfstandig in een veel te groot huis vol gevaarlijke draadjes, kleedjes, er was geen warm water. Ze maaide iedere ochtend het gras om zes uur ’s ‘s ochtends tot afgrijzen van de buren. Ze was niet van plan te verhuizen want ze had de kerk en kapper om de hoek. Ze had een auto, maar geen rijbewijs. Je mocht de auto lenen, inclusief oma. Zo kwam ze nog eens ergens namelijk. Ik vond haar geweldig en gebruik haar nog altijd vaak als voorbeeld tijdens lezingen over tijdig verhuizen Zij heeft dat namelijk nooit gedaan maar is in een absoluut senior-onvriendelijke woning toch gelukkig en heel oud geworden. De andere oma uit Zevenaar liet mij altijd blijmoedig handwerkjes zien. Ik kan zelf absoluut niet knutselen maar vond het altijd interessant wat zij wist te haken en breien. Ze genoot van het leven, van haar kaartavondjes en clubjes en kon geweldig fluiten. En maakte heerlijke taarten. En ook zij heeft het nodige verdriet meegemaakt. Ik bewonder de levenskracht en veerkracht van al die opa’s en oma’s.

Koffie met teveel melk
Nog verlang ik naar de koffie met veel te veel melk bij de oma’s, naar de ijsjes op het bankje aan zee met opa, naar de verhalen van vervlogen tijden. Zij vroegen altijd met belangstelling naar mijn leven maar konden het steeds slechter volgen. Op het laatst vroeg mijn opa alleen nog: ‘Geen moeilijkheden? Houden zo!’ De opa’s en oma’s zijn al jaren geleden overleden maar hebben mijn liefde voor de ouderen aangewakkerd en dat is nooit meer weggegaan. Ik associeer ouderen vooral met kracht, wijsheid, ervaring en warmte. Dat komt echt door de fijne band met mijn grootouders en andere ouderen. Het is heerlijk om te zien dat mijn eigen kinderen op hun beurt ook een leuke band, op eigen wijze, hebben met hun opa’s en oma’s. Contact tussen generaties is belangrijk en waardevol. Het over en weer van elkaar leren. Vooral als dit op natuurlijke wijze gaat. En het is niet altijd rozengeur en maneschijn. 

Meer leef-tijd
Op dit moment heb ik een schrijfmaatje, via het ouderenfonds geregeld. Ouderen die behoefte hebben aan post konden zich melden. Dat leek mij leuk want ik ben ook dol op kaarten en brieven. Leuke afwisseling naast al die pakketjes. Al is zij wat jonger dan mijn opa en oma, het handschrift, de woordkeuze en gedachtengoed doen me sterk aan mijn eigen opa en oma denken. Dan komen oude herinneringen boven. We beleven allebei veel plezier aan dit contact. Ik hoop dat iedereen ziet dat ouderen divers zijn, dat ze net als jij en ik zijn alleen met wat meer leef-tijd, met meer historie dan toekomst over het algemeen. Maar dat ouderen van enorme waarde zijn voor de samenleving. Goed om er vandaag extra bij stil te staan. En ons vanaf morgen weer verder in te zetten voor een samenleving voor alle generaties. 

www.ouderenfonds.nl/schrijfmaatje
www.verbindingsfestival.online/ met sessies over ouder worden in de stad
www.opanoma.nl/opa-en-oma-dag/10484/

“Groener leven” en dan met name “Groener zorgen” is het uitgangspunt voor Peter Engering, Productmanager Zorg, werkzaam bij BTL (part of idverde).

‘De buitenruimte wordt vaak als sluitpost gezien, terwijl het erg belangrijk is voor het welbevinden van werknemers, bewoners, patiënten en hun familieleden’, zegt Peter. ‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt het positieve effect van een groene omgeving op het welzijn en gezondheid van mensen.’ Peter heeft als persoonlijke missie om groen in te zetten om de leefomgeving van mensen te veraangenamen. Tevens is Peter een groot voorstander voor een duurzame en gezonde omgeving.  Een groene zorgomgeving is niet alleen goed voor onze gezondheid, groen levert ook een belangrijke bijdrage  bij het oplossen van waterproblematiek, klimaatvraagstukken, het vergroten van biodiversiteit en natuurinclusief bouwen. ‘We krijgen steeds warmere zomers dus is het belangrijk om hittebestendig in te richten. Een groene omgeving zorgt voor verkoeling, juist in een omgeving waar veel kwetsbare personen zijn zoals een ziekenhuis of zorginstelling. Genoeg groen is voor iedereen prettig. De waarde van vastgoed stijgt als de buitenruimte groen en goed is ingericht.’ 

Bewustwording groeit
Peter is tevreden over de toenemende aandacht voor een groene omgeving. ‘De bewustwording groeit’. Het begrip ‘healing environment’ is al een paar jaartjes oud, maar nog steeds heel erg actueel. De natuur, bloemen en planten dragen bij aan een sneller herstel van mensen. ‘10% meer groen, zorgt voor 10 % minder gezondheidsklachten. Het voorkomt zorg en mensen genezen sneller. Wij worden beter door groen.’ Groen zorgt voor ontspanning, nodigt uit tot bewegen en  zorgt voor ontmoetingen. Zo zal zorg personeel in een groene omgeving, die is aangepast op de zorg, ook veel sneller naar buiten gaan om daar de zorg te verlenen.  Bezoekers van de cliënten en patiënten voelen zich ook prettiger in een groene omgeving. Als bezoekers tegen bewoners zeggen dat ze zo’n mooi uitzicht hebben en dat het zo groen is dan voelen bewoners zich ook meer tevreden met hun plek. 

Maatwerk
De inrichting van de buitenruimte is wel maatwerk, volgens Peter. ‘Net als zorg op maat, is het ook groen op maat. Je moet goed kijken naar wat je waar neerzet. Rekening houden met de gebruiker. Cliëntenraden, het zorgpersoneel en andere betrokkenen  denken goed mee en leveren waardevolle input om de inrichting optimaal aan te laten sluiten bij de gebruiker. Tot nu toe wordt nog te weinig gekeken naar de omgeving van een gebouw.  Dat is volgens Peter een gemiste kans. ‘De buitenruimte moet matchen bij het gebouw. Stenen leven niet, mensen en planten wel.’ Gelukkig kijken steeds meer zorgorganisaties naar de buitenruimte en schakelen zij BTL in voor de (her)inrichting van zorglocaties. Zo heeft BTL vele bestaande locaties omgevormd tot prettige buitenruimtes. ‘Het gaat bijvoorbeeld om het inrichten van de buitenruimte met een vlindertuin, beweegtoestellen, geurende beplanting, ervaringspaden en moestuinen.’ En telkens is er aandacht voor veiligheid, toegankelijkheid en of het bijdraagt aan het genezingsproces.

Zorgconcept
BTL heeft drie werkmaatschappijen die elkaar goed aanvullen: BTL Advies, BTL Realisatie en BTL Bomendienst. BTL heeft zich bij het platform ZorgSaamWonen aangesloten. 

We zijn aangesloten bij het platform omdat BTL ervaart dat de waarde van groen in de zorg erkend wordt. BTL kan met haar kennis en ervaring dit vertalen naar de inrichting van de buitenruimte.
De zorgsector is een speerpunt binnen BTL. Zowel voor de aanleg en herinrichting als om het onderhoud van het groen bij zorgorganisaties. ‘We hebben een ZorgConcept ontwikkeld die we gebruiken als onderlegger voor onze adviezen. We richten ons op  zorginstellingen en ziekenhuizen. Momenteel zijn we ons Zorgconcept aan het vernieuwen. Peter  benadrukt dat het belangrijk is om in een vroeg stadium betrokken te worden bij de planvorming. ‘Zeker in de zorg helpt het vroegtijdig samenwerken met een architect of adviesbureau om samen de juiste inzichten te ontwikkelen rond het financieel aantrekkelijk bouwen, het behoud van de aanwezige ‘schatten‘ van de natuur, om het buitenterrein naadloos te laten aansluiten bij de zorgbehoefte van de instantie, en de inrichting van de buitenruimte op wetenschappelijk gronden vorm te geven. Dat is wat wij “Groener zorgen” noemen.’

Meer weten? Neem contact met Peter of bezoek de website: www.btl.nl/branches/groener-zorgen/
 

Zingeving is essentieel voor een goed leven. Geestelijk verzorgers zijn deskundigen in het herkennen en ondersteunen van vragen die daaraan gerelateerd zijn. Hoe kunnen geestelijk verzorgers, sociaal werkers en vrijwilligers in het sociaal domein samen werken aan herkenning en ondersteuning van zingeving onder thuiswonende ouderen? Met dit actieonderzoek, waar onze expert Franka Bakker projectleider van is, wordt ingezet op het versterken van deze samenwerking.

Onderzoek
Binnen het actieonderzoek verenigen sociaalwerkorganisaties, netwerken palliatieve zorg, geestelijk verzorgers, ouderen, vrijwilligers, studenten en onderzoekers zich in werkgroepen. Binnen deze werkgroepen werken zij samen aan het realiseren van het doel. De werkgroepen worden gevormd in Nijmegen, Zwolle, Dalfsen en Meppel. Zij komen regelmatig bijeen voor kennisdeling, het stellen van doelen, en het formuleren van actieplannen. Naast de bijeenkomsten verzamelen zij informatie bij hun achterban over behoeften, knelpunten en verbeter- en samenwerkingsmogelijkheden, en testen zij nieuwe werkwijzen.

Verwachte resultaten
Het verwachte resultaat uit dit actieonderzoek is dat zingeving in het sociaal domein een structurele plaats krijgt, om de herkenning en ondersteuning van zingeving onder thuiswonende ouderen te bevorderen. We bieden handvatten om (1) aandacht voor zingeving onder 50-plussers in te bedden in eerstelijns zorg- en welzijnsbeleid, en (2) afstemming tussen ouderen, geestelijk verzorgers en sociaal werkers ten aanzien van begeleidingsopties te borgen.