Een gastvrij huis: ‘Samen midden in de maatschappij’

Malderburch, Centrum voor Welzijn, Wonen en Zorg
Broekkant 16
6581 AE Malden
tel.: 024-3570570
E-mail: info@malderburch.nl
Web: www.malderburch.nl

• Even staan we op het verkeerde been 
• Tuin onder reconstructie
• Vers eten: De kok gaat ervoor en het smaakt de gasten in het restaurant
• Woningen en gemeenschappelijke woonkamer voor bewoners met dementie
• We proeven respectvolle zorg
• Houd de flexibiliteit in de gaten
• Een variëteit aan woonvormen
• Klein en fijn

Even staan we op het verkeerde been
Als we Broekkant aan het dorpsplein van Malden (gemeente Heumen, in de buurt van Nijmegen) oprijden wanen we ons in klein walhalla. We treffen een omgeving waar het prettig toeven is. Helemaal op deze zonovergoten dag. Een heerlijk terras, dat een restaurant, een pizzeria en een ijssalon met elkaar verbindt, verleidt ons om er neer te strijken en te kijken naar de dingen die voorbijgaan. Een lage muur met nissen, gevuld met fleurige violen en vergeet-me-nietjes scheidt het terras van de straat.

De horeca grenst aan een bioscoop met een senioren(film)programma. TIP Ertegenover is een vrij nieuwe scholengemeenschap gebouwd en een sportkooi aangelegd voor alle balspelen. Daarnaast is een accordeonmuseum, waar een even uitnodigend café-restaurant aan verbonden is. Loop je door over het plein dan vind je een weekmarkt, het gemeentehuis en een prachtige, moderne kerk met front in glas en lood.

‘Zie je wel’, zeggen we tegen elkaar: ‘het kan best’, een centrum voor Welzijn Wonen en Zorg verbinden met de aangename dingen van een dorpsgemeenschap. En ja hoor, alle lage, aangrenzende flats hebben mooie balkons. Het restaurant heeft zelfs op de deur de ronde stickers dat zij is opgenomen in de Michelin gids. Dat is toch het toppunt! Want juist voor dit huis hebben we de verre trip voor onze zorgvisite gemaakt, omdat het in 2010 de allereerste ‘Eten is een Feest’ award heeft gekregen voor lekker eten in een goede zorgomgeving. De baas van het restaurant schudt ons wakker en zet ons met beide benen op de grond: Malderburch ligt om de hoek.

Tuin onder reconstructie
Het vrij strakke gebouw is in 2003 geopend. De gele jaloezieën, die nu allemaal uitgerold zijn om de bewoners tegen de zon te beschermen, geven een vrolijk accent.
We lopen om het gebouw heen. We herkennen meteen de woongroepen voor psychogeriatrische bewoners. Hun vrij kleine, met een hek afgeschermde tuin met mooi meubilair en konijnenhok sluit aan op een heel grote semi -openbare ruimte, waar wij tal van mogelijkheden voor zien.

We zien dat de contouren van de beoogde reconstructie zijn uitgezet. Het lijkt ons een fikse verbetering. We hopen dat de plannen inhoudelijk zo zijn dat er ook wat te doen en te beleven valt, zoals een moes- en kruidentuintje, vruchtbomen, een sportveldje, een muziektent, en zo deze geweldige ruimte ook te laten gebruiken voor recreatie en ontspanning door de bewoners van Malden. Het verbinden van verschillende leeftijdsgroepen is van groot belang om als je ouder wordt, je langer jong te voelen. We zien bij Malderburch zo de kinderopvang een plek krijgen en de kindertjes in de tuin rollebollen.
We horen later dat de plannen voor de buitenruimte voor de bewoners met dementie voorzien in veel meer bewegingsvrijheid, waarbij men zoekt naar een oplossing voor het vervelende hek. “Het moet wel beschermd blijven”. In de buitentuin zijn beweegtoestellen voor ouderen geplaatst met subsidie van de Provincie Gelderland. TIP

En we treffen er de goedbedoelde, desolaat aandoende jeu de boules banen, hype uit een vorige periode, die we evenwel nog nooit ergens in gebruik hebben gezien. Ze zijn gesponsord door de Vriendenclub van Malderburch. TIP

Vers eten: De kok gaat ervoor en het smaakt de gasten in het restaurant
Een uiterst vriendelijke receptioniste verschaft ons een informatieboekje en zal iemand regelen om ons het huis te laten zien, nadat wij eerst een hapje eten in het restaurant. Het is tjokvol met bewoners en mensen van buiten die regelmatig aanschuiven. Naar ons als buitenstaanders kijkt men niet vreemd op en we maken makkelijk contact. De stemming is opgewekt. Twee keer in de week is het restaurant ’s avonds open voor de warme maaltijd.
Het licht stoomt binnen door een hoog atrium met te openen, glazen dak. We hebben zicht op galerijen waaraan zorgappartementen liggen. Op de begane grond grenzend aan het restaurant is nog een verjaardagskamer, een winkeltje, een kapsalon met drukke nering en een internetcafé. Het deel van het restaurant dat aan het buitenterras grenst heeft een verlaagd plafond, een beetje benauwd.

Een mevrouw uit Malden, die met enige regelmaat voor 6 euro hier komt eten is zo attent ons uit te leggen hoe het in het restaurant in z’n werk gaat: drie dagmenu’s, waarbij steeds uit drie componenten van vlees, aardappelen en groenten kan worden gekozen en een voor- en nagerecht. Daarnaast op ieders placemat een uitgebreide bistrokaart. Dame He komt in de verleiding de uitgebreide bami schotel die erop staat te bestellen, maar dame T haar dwingende ogen brengen haar weer in het gareel: gewoon het dagmenu. En inderdaad, de keuken brengt de beloofde kwaliteit en smaak, inclusief de wijze van bediening. Je proeft dat er vers gekookt wordt. Alleen over de koffie is dame He minder te spreken. De zo typerende instellingssmaak.

Na het eten duwen een aantal bewoners zichzelf in hun rolstoelen naar het terras, waar inmiddels grote parasols zijn opgezet. Later zien we hen wegrijden met begeleiders/vrijwilligers voor een wandeling met dit mooie weer. Andere bewoners worden als ze klaar zijn met eten door verzorgenden opgehaald. De restaurant- en zorgmedewerkers dragen bedrijfskleding met badge. TIP

Woningen en gemeenschappelijke woonkamer voor bewoners met dementie
Er blijkt nu niemand in de gelegenheid te zijn om ons het huis te laten zien, maar we kunnen wel even meelopen met een mevrouw, die de afdeling psychogeriatrie goed kent. Wij bezoeken de benedenverdieping, op één hoog is een zelfde afdeling voor tien bewoners.
We zijn blij verrast over de ruime appartementen waarover de bewoners beschikken. Mooie grote kamers, een aparte slaapkamer en ieder een eigen badkamer met douche. Net als alle andere bewoners van Malderburch beschikken de pg-bewoners over dezelfde appartementen. Voor zover we woningen in kunnen kijken, zijn deze persoonlijk en gezellig ingericht. We zien dat een aantal bewoners met dementie overdag gebruik maken van hun eigen appartement.

Naast de eigen woningen is er een grote, goed en warm ingerichte huiskamer voor 10 bewoners met een keuken. De keuken is meer voor de kleine dingen, zoals koffie, thee, pannenkoeken, appeltaart, cake en soep. De maaltijden worden verzorgd door de centrale keuken. Tja, met zo’n prima keuken nabij kun je het je voorstellen. We zien daarom door het oog dat de keuken met de rug naar de woonkamer is geplaatst.
Jammer is dat geen enkele woning in Malderburch over een eigen tuintje dan wel een balkon beschikt. De bewoners met dementie op de eerste verdieping zij in het nadeel wat betreft het naar buiten kunnen. We bevelen Malderburch de oplossing Hogewey aan: trap en lift rechtstreeks naar buiten de tuin in. TIP

We proeven respectvolle zorg
Lopend over de pg-afdeling kunnen we iets proeven van de gastvrijheid in de zorg waar Malderburch om geroemd wordt. Aardige verzorgenden die zich respectvol naar de bewoners gedragen. Alles is prettig ingericht en schoon. Wat meer kunst zou ons aanspreken, maar dat geldt niet voor iedereen. We kunnen ons ook nog wat meer voorstellen qua foto’s en introductie van medewerkers en bewoners, maar we kunnen niet helemaal beoordelen of daar niet op andere wijze in wordt voorzien.
We kunnen ons goed voorstellen dat de bewoners in het tweejaarlijkse klanttevredenheidsonderzoek Malderburch met ruim een 8 hebben gewaardeerd. ‘Gastvrijheid in de zorg’ van onder andere het LOC sloot zich daarbij aan door Malderburch met de maximale 4 sterren te waarderen voor de vriendelijke en warme ambiance. En vanwege de grote betrokkenheid met elkaar in Malderburch en met het dorp Malden.

Houd de flexibiliteit in de gaten
Malderburch bereidt zich duidelijk voor op de toekomst, waarbij ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Om thuiswonende mensen goed van dienst te kunnen zijn, is er in 2010 gestart met een klussendienst en is men bezig de ondersteuningsvoorzieningen uit te breiden. Het gaat daarbij om tuin- en onderhoudswerk en ondersteuning bij maaltijdprojecten in de wijken en/of kerkdorpen. Dit alles naast de gebruikelijke voorzieningen. Samen met woningbouwcorporatie Oosterpoort en cliënten gaat Malderburch woningen naar wens realiseren. Het project ‘vervoer op maat’ krijgt uitbreiding met avond- en weekenddiensten. Het klinkt goed. Houd evenwel rekening met flexibiliteit in doelgroep. Wij geloven vast dat veel ouderen van de toekomst niet dag in dag uit alleen maar ouderen om zich heen wil hebben.

Een variëteit aan woonvormen
Gebreken komen gemiddeld op latere leeftijd; ze zijn dan wel steeds ingewikkelder. Malderburch gaat daar als volgt mee om. In 2010 zijn twintig verzorgingshuisplaatsen omgezet in somatische verpleeghuisplaatsen, waardoor bewoners met een zware zorgbehoefte in Malderburch terecht kunnen of er kunnen blijven wonen. Malderburch bereidt zich verder voor op een stijgende vraag naar intramurale plaatsen voor ouderen met dementie. Verwacht wordt een stijging van de huidige 20 naar een vraag in 2015 van 60 plaatsen.
In 2013 zal de Buurderij een woon- en zorgplek gaan bieden aan 12 mensen met dementie en 12 met een verstandelijke beperking. Het functioneert tegelijkertijd als coördinatiepunt voor nachtzorg en zorg aan huis. De Buurderij is een boerderij die verbouwd is tot een Samen-leef-ontmoetingsplek en is een samenwerkingsproject met Agrarisch museum de Garstkamp, woningcorporatie Oosterpoort, Dichterbij en de gemeente Heumen . Hier kunnen mensen straks lekker werken in de tuin of gezellig op het terras een beetje kletsen. TIP

Klein en fijn
Malderburch is een klein centrum in zorgland met zo’n 200 mensen medewerkers en iets meer dan 100 bewoners, waarvan een groeiend aantal zware zorg vraagt. De website verschaft veel informatie. Er zijn thuisdiensten, een vrijwilligers beleid en in het huis zit een mantelzorg Heumen, een steunpunt waar mantelzorgers met al hun vragen terecht kunnen. Het steunpunt organiseert ook activiteiten voor mantelzorgers. Er wordt niet apart aandacht besteed aan een familiebeleid, maar in de algemene visie heeft familie een duidelijke plaats.

Als we wegrijden zien we nog menig restaurant nabij Malderburch. Daagt de omringende concurrentie Malderburch uit om lekker te blijven koken? De liefde gaat immers door de maag.
We aarzelen over onze waardering. De eigen woningen met douche en wc voor mensen met dementie staan ons zeer aan, de gastvrijheid en het eten scoren hoog. Minpunt is de afwezigheid van privé-buitenruimte en het feit dat het wel echt een zo typisch ouderenzorg instellingskarakter heeft. Het contact met de omgeving kan beter. Dus net geen vier en half, maar goed voor 4 THekopjes. Het is een prima ouderencentrum dat z’n motto ‘samen midden in de maatschappij' in de persoonlijke benadering uitstraalt en de aanwezige potentie om er ook in visuele zin vorm aan te geven moet gaan uitbuiten. Wij hebben er alle vertrouwen in dat Malderburch die handschoen oppakt (zo men dat al niet doet).

Link naar Zorgkaartnederland.nl: 7,7 uit 17 waarderingen, laatste waardering op 15 oktober 2010

Dames THe. Publicarea/Tineke van den Klinkenberg © 2012