'Verrijkend voor iedereen'

Het is elf uur. De koffie en thee staan op tafel en een groep oudere bewoners is gezellig met elkaar in gesprek. Over de zomerstorm die over Nederland raast, of de tuinspullen wel goed zijn opgeborgen en niet wegwaaien. Gewoon dagelijkse praat zoals we dat allemaal kennen en graag doen. Een medewerker zorgt ervoor dat ieders kopje gevuld blijft. De sfeer is fijn, iedereen heeft het duidelijk naar zijn zin. Precies wat Karel van Berk en Leonard Smit, de twee initiatiefnemers van Het Ouden Huis, voor ogen hadden toen zij enkele jaren geleden het idee voor het eerste Ouden Huis lanceerden. Een fijne woonplek waar het welzijn van mensen voorop staat, vanuit de gedachte: ‘Een onsje welzijn scheelt een kilo zorg’.

Het Ouden Huis is een plek waar vitale ouderen, kwetsbare ouderen én jongeren samenleven en een woongemeenschap vormen. Iedereen woont zelfstandig. Er zijn 24 huurappartementen voor mensen met een laag of middeninkomen en één driekamerappartement die wordt bewoond door drie studenten. Waar nodig hebben de oudere bewoners ondersteuning vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), De Zorgverzekeringsweg (Zvw) tot aan een verpleeghuisindicatie vanuit de Wet Langdurige Zorg (Wlz).

Gemengde woongemeenschap
Het is een bewuste keuze om vitale ouderen en ouderen die in toenemende mate kwetsbaar zijn, samen te brengen in een woongemeenschap. Karel: “We zien dat van betekenis voor elkaar kunnen zijn en ertoe doen, van grootte waarde is voor mensen. Ook als mensen minder vitaal zijn, kunnen zij altijd nog iets voor een ander betekenen. Uiteraard bepalen onze bewoners zelf in welke mate ze zich willen inzetten voor de gemeenschap. Wij laten de verantwoordelijkheid voor het opbouwen van onderlinge contacten en het meedoen aan activiteiten of commissies bij de bewoners zelf. We faciliteren de bewoners waar men dat wenst.” Comfortabel zelfstandig wonen met zorg en ondersteuning nabij, elkaar helpen waar nodig en omzien naar elkaar: belangrijke dragers voor dat ‘onsje’ welzijn waarmee de zorg ontlast kan worden. Een andere drager is het intergenerationeel wonen. Oftewel de mix van jongeren en oudere bewoners. In het Ouden Huis in Bodegraven zijn dat drie studenten.

De studenten wonen in het complex en als tegenprestatie doen ze hun vrijwilligerswerk. Helpen bij de maaltijd, kleine klusjes doen bij de mensen in huis, praatje maken of een spelletje doen. Corina Hameete, leidinggevende van het Ouden Huis, zet hulpvragen van bewoners uit bij de studenten. Zij verdelen het werk onderling en aangevuld met het vaste werk zoals maaltijdbegeleiding en de activiteiten die zij in overleg met de bewoners organiseren, vullen zij hun vrijwilligerswerk in. Corina kan zien hoeveel uur een student besteedt aan het vrijwilligerswerk. Wanneer nodig is er informeel overleg, bijvoorbeeld wanneer in een tentamenperiode de ureninzet van de student wat achterblijft. Dan zoekt Corina samen met de student naar een passende oplossing. Karel: “De mensen bepalen samen met de studenten wat ze willen doen. We hanteren geen richtlijnen anders dan de prestatieafspraak van 30 uur vrijwilligerswerk in de maand. We vragen wel van de studenten om een opleiding tot bedrijfshulpverlener te volgen (BHV-er) en afstemming met ons gedurende de vakanties zodat er altijd een van de studenten in huis aanwezig is. We weten inmiddels dat drie studenten op de 28 bewoners die we hier hebben te weinig is. Bij de ontwikkeling van volgende locaties gaan we uit van één student op zes bewoners. Een mooi leerpunt dus.” Zolang de studenten met hun studie bezig zijn, kunnen zij wonen in het Ouden Huis. Karel: “We zijn aan het kijken naar nieuwe locaties voor andere Ouden Huizen. Bij locaties waar geen onderwijsinstelling nabij is denken wij na over bewoning door werkende jongeren, bijvoorbeeld tot een bepaalde leeftijd. Dat is nog even zoeken. Dat geldt ook voor het type woning wat daarbij past."

Plek met maatschappelijke plus
Rutger (20 jaar) woont nu 1 jaar in het Ouden Huis in Bodegraven. Hij studeert in Leiden en zocht vorig jaar een kamer. Zoals in wel meer studentensteden, is het vinden van een kamer niet eenvoudig. Zijn ouders wezen hem op de mogelijkheid om als woonstudent een kamer te krijgen bij een zorgorganisatie. Een unieke plek met een maatschappelijke plus. Rutger: “Ik ben in contact gekomen met Connect Generations, een organisatie die bemiddelt tussen zorgorganisaties en studenten, om te verkennen of deze manier van wonen én werken bij mij zou passen. Want om hier te mogen moet je dus 30 uur per maand maatschappelijk werk doen.” Rutger geeft aan dat zijn maatschappelijk werk soms wat moeilijk te combineren is met zijn studentenleven en drukke planning in de week. Maar zegt daar direct bij dat wat voor de ene te druk kan worden, voor de ander de combinatie van appeltje eitje is. Een tip geeft hij alvast mee: “Je moet wel een sociale drive hebben om hier te kunnen wonen. Echt van betekenis willen zijn en met oprechte aandacht contact maken. Het is meer dan een kamer huren.” Dat dit Rutger gelukt is blijkt uit de vrolijke ‘hallo’s’ die links en rechts worden uitgedeeld terwijl hij met ons in gesprek is. Rutger vertelt verder: “Ik breng mijn wereld en belevenissen mee naar binnen, zeker bij mensen die minder mobiel zijn. Tegelijkertijd vertellen de mensen mij hoe zij hun jonge jaren hebben beleefd. Maar ook wat ouder worden doet met het hoofd en lijf. Het leuke is dat ik daardoor mijn beeld van ouderen en het ouder worden, zie veranderen. Ik ben mij meer bewust en heb meer begrip voor hen.” De wederkerigheid in de verhalen, de ervaring en levenswijsheid van de ouderen, het binnenhalen van jonge bewoners en hun levensvreugde: het past naadloos bij de visie van het Ouden Huis, ‘Weten dat je er niet alleen voor staat’.

Plekverkenners

Dat de jongeren plezier in het leven van de oudere bewoners brengen is af te lezen aan de gezichten van Ben (83 jaar) en Jennie (81 jaar). Zij zijn bewoners van het eerste uur en zien zichzelf een beetje als de plekverkenners van het Ouden Huis. Met een glimlach op het gezicht noemen zij de namen van de studenten die hier wonen of gewoond hebben. Ben: “Het contact met de studenten werkt echt verrijkend. De één op één oprechte aandacht, de spontane bezoekjes, ze nemen ons en de andere bewoners mee in de wereld van de jeugd, wij leren van hen en zij leren van ons. Het werkt verrijkend voor iedereen!” Ben en Jennie zijn vanuit hun woning in Bodegraven naar het Ouden Huis verhuisd. Het bevalt hen heel erg goed. Allebei zijn ze vitaal en kunnen gelukkig nog alles zelf doen. Maar weten dat er vertrouwde hulp en ondersteuning nabij is wanneer nodig, geeft extra geborgenheid.

Ben is lid van de tuincommissie en werkt graag in de moestuin van het complex. “Samen met mijn tuinmaatje van negentig”, zegt hij lachend. “En Jennie verdeelt de oogst onder de bewoners. We doen in de tuin bijna alles zelf en bij zwaar werk is er altijd wel een student die een handje wil helpen. Ook dat zijn momenten waarop er spontane gesprekken ontstaan.” Zo hebben Ben, Jennie en de andere bewoners in de afgelopen twee jaar met elkaar verkend op welke manier het intergenerationeel wonen werkt. Jennie: “De studenten hebben pas een vragenlijst rondgestuurd om te weten te komen wat voor soort activiteiten wij graag zouden willen. Dat vind ik goed, zo worden er nu ook activiteiten georganiseerd die nieuw zijn. Een pubquiz bijvoorbeeld, we hadden geen idee wat het was. Maar nu wel! Of een lezing van één van de studenten over zijn vakgebied. Harstikke leuk en de opkomst is altijd goed!”

Meer weten over het Ouden Huis? Lees dan ook het artikel ‘Eerste Ouden Huis van Nederland:  weten dat je er niet alleen voor staat’ dat in 2021 gepubliceerd is ter ere van de opening van het Ouden Huis in Bodegraven. 

Bekijk nieuwsbericht RTL.
Website: Bodegraven - Het Ouden Huis