Woonzorgcentrum Rijn en Vliet
Aaltje Noorderwierlaan 1
2324 KP Leiden
Tel.: 071-5793600
klantenservice@libertasleiden.nl
www.libertas.nl/rijnenvliet 

3,5 THe kopje  

We zetten de reeks bijzondere Zorgvisites door. Na de zeven Zorgvisites met gemengde gezelschappen die mogelijk werden gemaakt door respectievelijk het Jo Visser Fonds en Woonzorg Nederland, gaan we nu op stap met medewerkers vanuit de Facilicom Group, een grote, zakelijke facilitaire dienstverlener onder meer in de zorg, op scholen, in kantoren, in de horeca en in hotels. Met bedrijven in bijvoorbeeld de schoonmaak, het sociaal domein, de beveiliging, de bouw en installatietechniek en de alarmering. Je kunt natuurlijk prima recht toe recht aan je functie vervullen. Maar Facilicom staat voor meer, zoals je direct op hun homepage kunt lezen: ‘Alles voor een leefomgeving die organisaties verder brengt en mensen inspireert’. En zo gaan wij samen met de teammanager Wonen met Zorg en de coördinator Hotelservices vanuit Libertas Leiden/Rijn en Vliet en medewerkers vanuit Facilicom Solutions, Breijer-Bouw en Installatie, en GOM schoonhouden de Zorgvisiteblik in de praktijk brengen. Daarbij gaan wij na ‘Hoe en met wat kunnen wij, vanuit de aan onze functie verbonden kennis en ervaring, van betekenis zijn voor de kwaliteit van leven en de leefomgeving van ouderen in woonzorgcentra.’  

Rijn en Vliet is een woonzorgcentrum in Leiden Zuid met om en nabij de 40 appartementen voor mensen met een lichamelijke zorgvraag en twee zorgafdelingen voor mensen met dementie. Er is ook een appartement voor kort verblijf. Verder zijn er onder meer een Huis van de Buurt, pedicure, kapper, huisartsenpraktijk en prikpunt in gesitueerd. Het restaurant fungeert ook als wijkrestaurant.  

De eerste ontvangst is een daalder waard 

In de entreeruimte valt het mooie gedicht aan de muur achter een grote tafel met een prikpost aanwijzing je direct in het oog.

De ruimte is netjes maar overdondert je wel wat, Je moet je even oriënteren waar je bent  en waar je naar toe wilt.

De camera aan het plafond, die je in het oog houdt is een ding waar Facilicom van zegt, dat kan anders. Deal gesloten! De bewegwijzering is nu nog via opgeplakte A-viertjes geregeld, maar dat is tijdelijk, zo horen we. Een innemende bewegwijzering gericht op de verschillende doelgroepen kan helpen. Daarbij is een woord van welkom vanuit de locatie belangrijk. TIP van ZORGVISITE.  

Het is naar onze ervaring voor veel woonzorgcentra een puzzel. Aan de ene kant ben je er voor de bewoners; aan de andere kant heb je allemaal functies in huis voor mensen van buiten. Hoe ga je daar mee om?  In veel verpleeghuizen/woonzorgcentra loopt dat door elkaar. Situering en routing op beleving (kunst, lezen, groen, buiten, eten en drinken) en functie (arts, fysio, prikken) kan helpen zaken uit elkaar te halen. Kan Facilicom Solutions daar iets mee? De balie is functioneel en opzij gesitueerd. Wie de gastvrouw van de dag is, zagen we niet zo gauw. De zithoek naast de sluis heeft  twee tv's.

De vrij lage systeemplafonds die we door het hele huis treffen, ja die zijn er. En ja de verlichting is industrieel. Het is de vraag, gelet op de komende nieuwbouw , of je daar nu nog in gaat investeren. Met wat aankleding, planten en prettige wandverlichting ben je er voor nu ook mee uit.   

Licht en sfeer in het restaurant binnen en buiten 

Het restaurant is een prettige ruimte. Er heerst een gezellige drukte. Je merkt dat er een Huis van de Buurt in Rijn en Vliet is gevestigd! De re-styling is nog van recente datum. En een van de dingen uit de Zorgschouw van een paar jaar geleden is ter harte genomen, namelijk maak een prettige buitenruimte annex aan het restaurant en aan de straatkant. Mensen vinden het leuk om naar voorbijkomend verkeer te kijken. Je ziet dat Libertas zich realiseert dat je moet blijven investeren om het voor de bewoners nu aangenaam te houden. Fijn. Een mand met fleecedekentjes kan mensen stimuleren net even een frisse neus te halen ook als het iets kouder is. TIP van ZORGVISITE.

De open boekenkast met banken ervoor maakt dat je niet verzuipt in een grote ruimte. Een dergelijke afscheiding kan ook van toegevoegde waarde zijn in de woonkamers op de afdelingen. TIP van ZORGVISITE. De grote foto’s van oud Leiden die achter het iets opgehoogde podium hangen geven sfeer.

Dergelijke foto’s s zouden in de gangen van de bewonersetages en in de gezamenlijke woonkamers kunnen worden doorgetrokken... Het bindt, het geeft sfeer en aanleiding tot herinneringen en gesprekken. TIP van ZORGVISITE.  

Er wordt al vanaf het ontbijt een levendig gebruik gemaakt van het restaurant. De kaart en de gastvrijheid van de medewerkers is daar zeker debet aan. De interieurarchitect heeft goed werk gedaan op een paar kleine dingen na zoals de hoge plantenbakken met lange groene sprieten

of de plek van de kinderspeelhoek bij de uitgang van het restaurant.

En op de piano in het restaurant kun je een uitnodiging doen om te bespelen. Je kunt je voorstellen dat in het kader van NL Doet, Facilicommedewerkers een handje meehelpen bij dit soort dingen. 

De woon- en leefruimtes van de bewoners 

De complimenten worden nogmaals gegeven dat Libertas het onderhoud zo op orde heeft. Dat geldt ook voor de bewonersetages. En het is ook schoon en overzichtelijk. Waar je het vanuit het oogpunt van schoonmaak binnen Rijn en Vliet over kunt hebben is, moeten de karren zo vol staan met schoonmaakmiddelen.

Kunnen we bezien hoe we zaken als blusmiddelen en andere functionele zaken, zoals de aanwezige karren

aan het oog kunnen onttrekken. Tip van ZORGVISITE. Om de gangen aan te kleden met bijvoorbeeld foto’s uit het Leids archief is de Facilicom Foundation te benaderen.

De gemeenschappelijke woonkamers hebben de mogelijkheid in zich van hoekjes van rust en reuring, sferen van zitten en bijvoorbeeld tv kijken en van eten, goed te realiseren door natuurlijke afscheidingen zoals we die in het restaurant zien.

Een groot voordeel is dat de medewerkers vanuit de schoonmaak al veel meer zijn dan dat, ze zijn ook ogen en oren van en voor bewoners en medewerkers. Nemen bewoners ook aan de arm mee. Geweldig! Leuk zijn de aquaria. Zo’n element van dieren kan worden doorgezet via vogelhuisjes op het wat kleine balkon en vogelbolletjes voor de ramen. 

Wij zijn minder gecharmeerd van de postbusvakken meteen in de woonkamer.

Wij zien ze graag voor de liftdeur in de buitengang. Je kunt dan meteen ook naambordjes aldaar hebben wie er op de etage woont. TIP van ZORGVISITE. 

De binnentuinen 

Het is een ontdekkingstocht naar de fraaie grote binnentuin.

Je komt er via een heel mooie tuinkamer die wij graag als voorbeeld stellen.

In de tuinkamer staat een piano die over is en wellicht beter naar of bij een gemeenschappelijke woonkamer van de bewoners met dementie kan worden verplaatst. TIP van ZORGVISITE. Er wordt weinig van deze binnentuin en de tuinkamer gebruik gemaakt, horen we. Mensen zitten liever aan de voorkant. Daar is vertier. Dat moge zo zijn, maar je kunt zoals we hiervoor schreven via een leuke bewegwijzering mensen er wel toe stimuleren om van tuin en tuinkamer meer gebruik te maken. Je kunt er wat buitenspelletjes neerleggen als badminton of jeu-de-boulesballen en - daar komen we weer - fleecedekentjes neerleggen. TIP van ZORGVISITE. We vragen naar de buitenruimte voor mensen met dementie. Zij kunnen alleen onder begeleiding van alle buitenruimte gebruik maken, maar verder zijn zij voor buitenruimte aangewezen op een klein vierkant balkon, weggestopt in een hoek van hun woonetage. Het brengt ons tot het advies, ga na of je dan niet juist de fraaie binnentuin tot een belevingstuin voor de mensen met dementie moet maken en je het hen gemakkelijk en aantrekkelijk maakt er met medewerkers en naasten naar toe te gaan. We waren laatst in Cunera De Bongerd in Haaften en we zagen daar een via dieren beeldjes uitgezette kleine wandelroute: daar verscholen in het gras een stenen egel, daar in een struik een vogel. Een scharrelommetje van een paar honderd meter met momentjes van beleving. Ook leuk om met kleinkinderen te doen. TIP van ZORGVISITE. 

Buitenentree en sluis als visitekaartjes 

De buitenentree heeft de potentie uitnodigend te zijn. Het vergt wel dat je de vuilcontainers wat verder op zet en niet pal voor de buitendeur en dat je het stallen van de fietsen reguleert, ook bij de buitendeur van het Huis van de buurt.

Zet buiten een paar bloembakken neer, haal alle papiertjes met plakbandjes van de buitentree en het varkentje is gewassen. Ook zal dan het fraaie, fleurige postmoderne kunstwerk op de buitenmuur beter tot zijn recht komen. TIP van ZORGVISITE 

Hetzelfde geldt voor de sluis.

Als Rijn en Vliet kun je je daar goed presenteren  bijvoorbeeld door een overzichtelijke en visueel aantrekkelijke overzichtsplattegrond met wat je allemaal in huis te bieden hebt. Neem een voorbeeld aan de presentatie van natuurgebieden. Presenteer wat je in huis hebt van piano tot kinderspeelhoek en van een lekker relaxhoekje tot een actief wandelingetje of een tochtje op de duo fiets. TIP van ZORGVISITE.

De Libertas website 

Onderdeel van een Zorgvisite is ook altijd het bekijken van de website. We lezen dat Libertas vier woonzorgcentra, vier wijkrestaurants en acht huizen van de buurt heeft.

Een groot goed om laagdrempelig en van het begin af aan de ouderen in je wijk te kunnen kennen en mocht het uiteindelijk nodig zijn een veilige en fijne woonplek te kunnen bieden. Maar eerlijk gezegd, daar blijft het een beetje bij. De website is met uitzondering van de veel gestelde vragen karig in woord en beeld. Je weet niet wie de mensen zijn die Libertas tot Libertas maken, wat wachttijden zijn etc etc.   

De oogst 

We nemen tot slot in beschouwing de wederkerigheid tussen Rijn en Vliet en Facilicom. Waar liggen de kansen? 

Die liggen in het gezellig maken van de gangen via oude foto’s uit het Leids archief. Het aankleden en intiemer maken van de gemeenschappelijke woonkamers. In de binnentuin, door er voor de mensen met dementie beleving aan toe te voegen bijvoorbeeld via een simpele beeldenroute van dieren. Of van toegevoegde waarde zijn door vogelhuisjes en vogelbolletjes op balkons, buitenruimte en voor de ramen te realiseren. En de samenspraak met de schoonmaakbranche om minder met karren en vanuit het gemak van de schoonmaak te opereren. En op het terrein van de binnen entree, de routing en bewegwijzering zodat de leefomgeving mensen inspireert. Het is hét handelskenmerk van Facilicom. 

Zorgvisite afgelegd november 2019 

Copyright: Tineke van den Klinkenberg en Hetti Willemse, Zorgvisite, Publicarea